Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
…Jakiżowoczdaremnejmiłościposiędą?
Nieujrząsięjużwięcej.
Fedra:
Ha!kochaćsiębędą!
Ogłuszonatymostatnimciosem,zapominapocoprzyszła…Gdy
Fedraszarpiewłasneserce,wywołującobrazyszczęściaHipolita
zinną,Hipolitzginie;Fedrazaś,karzącsięzazbrodnię,własnądłonią
przeciąwszypasmoswegożycia,zanimwyzionieducha,składa
publicznewyznanie.
Fedratomonografiamiłości.Wszystkierysy,jakieRacinedotąd
znalazłnaodmalowanietegouczucia,skupiatutaj,spotęgowane
jeszcze,najednejpostaci.Równocześniejednak,natym
scentralizowaniupotęgiemocjonalnej,załamujesięsztuka,stajesię
poniekądbardziejstudiumniżtragedią.RolaFedry,tanajwspanialsza
możerolakobiecawcałymteatrzeświata,wyssałaztejtragedii
wszystkiesoki;innepostacieistniejątylkowodniesieniudoniej,
potoabyzniejwydobywaćcoraztonoweodcienienamiętności.Stąd
chłódsztuki,ilekroćFedraniejestobecnanascenie.
NigdynatomiastRacineniebyłwiększymniżtutajpoetą.Mówiono
czasemoRasynie,żejegoRzymianieiGrecytoprzebranydwór
LudwikaXIV;alewtymjesttylkocząstkaprawdy.Wielkajegosztuka
mieściwsobietajemnicewymykającesiętakimzbytłatwym
określeniom.Faktemjest,iżRacineposiadałbardzogłębokiepoczucie
historii,araczejtejpoezji,jakasięzhistoriiwydziela;niezniżającsię
dopowierzchownychsposobików,tzw.„kolorytulokalnego”,jakimi
będziesiępóźniejposługiwałteatrromantyczny,umieonprzedziwnie
oddaćwswoichutworachczytoduszną,lubieżnąatmosferęseraju
wBajazecie,wrazzowymniewidzialnymjedwabnymstryczkiem,
wktóregopętlizdająsięporuszaćwszystkietegłowy,czydumny
przepychImperiumRzymskiego,czychytre,wpółdzikienatury
koczowniczychplemionWschodu.Ajużnajżywiejzewszystkich
pisarzyfrancuskichczułonGrecję,zktórejhistoriąipiśmiennictwem
żyłpoufaleoddziecka.Itostopieniewszystkichczasówiepok,
począwszyodpramitusolarnego,poprzezdawnąGrecję,poprzez
