Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pompęwersalskiegodworu,ażdowspółczesnejnam„trzydziestoletniej
kobiety”,którejFedratylejużzawieraelementów,czynizniejdlanas
najgłębiejludzką,najszerszymtchnieniempoezjiowianąpostać
zcałegoRasynowegoteatru.
Wspomniałemjuż,żepoFedrzeRacinełamiepióroiwyrzekasię
teatru.Czymtłumaczyćtozjawisko?Czy,instynktemartysty,czuł,
iżnaobranejdrodzewzniósłsiętakwysoko,żeobecniemógłbyjuż
tylkopowtarzaćsamegosiebieipatrzećnawłasnyschyłek,jak
tooddawnabyłolosemwielkiegoCorneille'a?Byćmoże;mimo
iżrzadkopisarzzdobywasięnaheroizmijasnowidztwotakiego
wyrzeczenia.Alezbiegłysiętutajrozmaiteokoliczności.
Racinebyłjednymzludzinajbardziejwrażliwychnakrytykę.Sam
powiadałdosyna,iż„najdrobniejsza,choćbyniedorzecznaprzygana
sprawiamuwięcejprzykrości,niżnajwiększapochwałazadowolenia”.
Zaczepiany–azaczepianogopokażdymniemalnowymutworze
–odgryzałsiębardzoostro;listdoPort-Royal,krwaweepigramyjego
pióraobiegająceParyżiczyniącemuwrogów,przedmowy
dowydanychdrukiemsztuk,wktórychbroniłswejpoetyki,atakując
przezroczystymialuzjamiCorneilla,stanowiąliczneprzykładytego
usposobieniapoety.Otóżwalka,jakatoczyłasiękołojegopierwszych
utworów,wmiarędalszejtwórczościniesłabła,alewzmagałasię.Już
zokazjiIfigenii,niemogączdławićpowodzenia,dwajpokątniliteraci
usiłowaliodkraśćjegoczęść,piszącdrugąIfigenię:niebawem,przy
wystawieniuFedry,koncepttenwrogowiepoetywzniosądowysokości
systemu.KsiężnadeBouillon,patronkaniechętnegoRacine'owisalonu
literackiego,zawczasuwyszukałasobiepodrzędnegorymopisaPradona
izamówiłauniegodrugąFedrę,którąwystawionowdwadni
poFedrzeRacine'a.Cowięcej,księżnawykupiławszystkieloże
wjednymidrugimteatrzenasześćpierwszychprzedstawień
(kosztowałojąto15000fr.;nadzisiejszestosunkiparękroć!),kierując
sprawąwtensposób,iżtłoczonosięnaFedrzePradona,gdynasztuce
Racine'ateatrświeciłpustkami.Przytymisamoujęcietematu
wtragediiRacine'abyłodlawspółczesnychzaśmiałe,zasilne.Faktem
jest,iżmdłąipłaskąniedorzecznośćPradona(dlazłagodzeniatematu,
FedrajestuniegotylkonarzeczonąTezeusza!)granoszesnaścierazy
zrzędu,arcydziełozaśRacine'abyłonakrawędziupadku.Wzajadłej
walcenaepigramyprzyszłodoostrychprzycinkówmiędzypoetą
aksięciemdeNevers;wkońcuksiążęuciekłsiędoostatecznego
argumentumagnatów:zagroziłpoeciekijami.Całasprawabyłabysię
możeźleskończyładlaRacine'a(tożwpięćdziesiątlatpóźniej
