Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Bezpieczeństwojestjednąznajważniejszychpotrzebczłowieka.
Odnajdawniejszychczasówzagrożeniembyławojna.Wojnajestobecnawhi-
storiiczłowiekaodpoczątkówjegospołecznejorganizacji.Traktujesięjako
problempolityczny,prawny,ekonomiczny,militarny,społeczny,psychologiczny
ikulturowy.Określenie„wojna”funkcjonujewconajmniejczterechrozumie-
niach.Wrozumieniumetaforycznymwojnąnazywasięogólniepojętąformę
współzawodnictwa(walkawsporcie,„wojnasłów”),zwalczanieniepożądanych
zjawiskspołecznych(walkaznarkomanią,wojnazanalfabetyzmem),przejaw
sprzecznościstrukturalnych(walkamiędzyklasowa),atakżewyrażeniewoliist-
nienia,przetrwania(„walkaobyt”).Rozumieniepotoczneoznaczanajczęściej
konfliktmiędzypaństwami,wktóryzaangażowanesiłyzbrojneprzezdłuż-
szyczas.Wrozumieniuprawnymwojnatostanprawny,którypozwalawrogim
grupomnarozwiązaniekonfliktuprzyużyciusiłyzbrojnej1.Wedługsocjologa
AleksandraHertzawojnajest:
kompleksemprzebiegówspołecznych,wktórychbiorąudziałróżnegrupyspołeczne,
awśródnichiwojsko.Jestonaspecjalnymprzypadkiemkonfliktumiędzynarodowe-
go,któryprzejawiasięipociągazasobąliczneprocesyspołeczne,styczności,stosunki
inter-iextragrupowe,obejmującspecyficzną,choćbardzorozległądziedzinępostaw
idążeńspołecznych.Wojnajestzjawiskiemnaturydynamicznej2.
Wceluuporządkowaniatwierdzeńteoretycznychirefleksjinadfenomenem
wojnywyróżnionokilkacharakterystycznychdlatejproblematykiparadygmatów
poznawczych:
paradygmatnatury(ogólniepojętybiologicznydeterminizmczłowiek
wyposażonywgenetycznieprzekazywanąwojowniczość;skażenieprzez
grzech;teoriainstynktuwalki,agresji;podświadomośćgdyprzestają
działaćsiłyhamującepopędy,występujeagresja;egoizm),któregoróżne
wariantyłączyprzekonanie,żeludzkość,złożonazjednostekznaturyzłych,
jestskazananawojnę;
paradygmatrasyiwalkiras,walkiobytiprzestrzeńżyciową;
1Encyklopediasocjologii,t.4,S–Ż,OficynaNaukowa,Warszawa2002,s.340–341.
2Tamże,s.341.