Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
szkolonychżołnierzypodkątemichudziałuwwalcezbrojnej.Rozwijapredyspo-
zycjeinstrumentalneprzeznabywaniewiedzy,umiejętnościinawyków.Kształ-
tujespołeczniepożądanysystemwartości,rozwijatakiecechycharakteru,jak:
honor,miłośćdoojczyzny,uczciwość,odpowiedzialność,odwaga,poszanowanie
autorytetów,szacunekwobectradycjinarodowej8.Narolęwartościwutrzyma-
niuładuiporządkuspołecznegokładlinaciskjużklasycysocjologii,azwłaszcza
EmilDurkheim,wedługktóregospołeczeństwomusiwpoićjednostkomwarto-
ściwyższe:ofiarność,porządekidyscyplinę.Tylkoużywającpresjispołecznej,
naciskuzbiorowejświadomości,możnadokonaćprzemianyczłowiekazistoty
onaturzezwierzęcejwistotęspołecznąimoralną9.Opartenatradycjinarodowej
(wojskowej)wartościkształtowanewwojskumająwspołeczeństwiecharakter
uniwersalny.Przekazywanewczasiesłużbystanowiąciągłośćprocesuwychowa-
nia,przygotowującmłodegoczłowiekadoroliobywatelawpaństwie.
Wspólnewartościsąistotnymelementemstrukturotwórczymwspółtworzącym
grupyspołeczne.Sąonejednymzpodstawowychmechanizmówkrystalizacjigrup
iruchówspołecznych.Istotnejestzwłaszczato,kiedyiwjakimstopniuposzcze-
gólnewartościstanowiąpodstawępoczucia„my”,psychicznejidentyfikacji,poczucia
przynależnościdogrupyiposiadaniagrupowejtożsamości,akiedystająsiępodstawą
intencjonalnegowspółdziałania10.
Proceswychowaniawsiłachzbrojnychwokresiepełnieniasłużby(dziewięć
miesięcy)ograniczasiędowzmocnieniazachowańpozytywnych.Realizowany
jestgłówniewramachszkoleniaspecjalistycznegożołnierzy,przygotowujące-
goichdodziałańtaktycznychwceluosiągnięciawysokiejgotowościbojowej
wwojsku.Służbazasadniczajakocałośćpowinnastanowićciągłośćprocesuwy-
chowania.Kształcenieobywatelskiepowinnobyćwykorzystanedopopularyzacji
tradycjiwojskowych,regionalnych,poznaniakulturowego.
PrzyjmującokreślenieAnnyPrzecławskiej,żeśrodowiskiemwychowawczym
człowiekajestnietylkoto,codziejesięwjegobezpośrednimotoczeniu,ale
wszystkoto,codocieradoniegodziękiprzekazowipośredniemuorazpodposta-
ciąskutkówdziałańpolitycznychigospodarczych11,należystwierdzić,żeśrodo-
wiskowojskowejestwydzielonąstrefąśrodowiskawychowawczego,aokrespeł-
nieniazasadniczejsłużbywojskowejfragmentemprocesuwychowania.Wokre-
sietymrealizowanajestsocjalizacjawtórna,zaktórąodpowiedzialnośćprzejmu-
jąodrodzinyinneinstytucje,wprzedstawianymprzypadkusiłyzbrojne12.
8Por.K.Loranty,Środowiskowojskowe...,dz.cyt.,s.13–14.
9Encyklopediasocjologii,dz.cyt.,s.294.
10Tamże.
11A.Przecławska,W.Teiss,Pedagogikaspołecznainowezadaniaiszanse[w:]Pedagogika
społeczna–kręgiposzukiwań,red.A.Przecławska,WydawnictwoAkademickie„Żak”,
Warszawa1996,s.23.
12Por.A.Giddens,Socjologia,PWN,Warszawa2007,s.51.
