Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Realnośćświatairzeczywistośćtelewizyjna
25
codziennąrealność,alenaprzetwarzaniujejorazstwarzaniuintertekstualnychiinter-
obrazowychinterferencji.Telewizjapoprostun(ś)strukturujejejnowąformęispo-
sóbrozumienia,konceptualizowanianapoziomiespołecznym”(Ogonowska2010:
66).Rzeczywistośćtelewizjiirealnośćcodziennościtodwabyty,którezjednejstrony
sąniezależneiodrębne,zdrugiejzaśkoegzystują,imitująsięnawzajem,pobudzajądo
produkcjiireprodukcjiporządkuspołecznego.
Dwazaprezentowanepowyżejstanowiskasięniewykluczają.Rzeczywistość
telewizyjnajestbowiemodrębnymisamoistnymbytem,konstruktemspołeczno-
-kulturowym,któryjednakkorespondujezrzeczywistością.Innymisłowyodgry-
warównieżrolęstrukturalizującąrozumienierzeczywistości,czylidefactospełnia
funkcjeznaczeniotwórcze.Jednocześniejestbytem,któryosiągnąłsamodzielność
istnienia.Bytem,którysięwyabstrahowałzrzeczywistościiutraciłzniąkontakt,
kreującwłasnemechanizmyfunkcjonowania.Rzeczywistośćtelewizyjnaanalizowa-
naztejperspektywymożebyćtraktowanawkategoriachzdolnościsystemowychdo
reprodukcjiikorzystaniazmechanizmówautoreferencyjnych,czyliodnoszeniasię
dowłasnychtreści,fabuł,bohaterów,postaciserialowych,prezenterówczyzdarzeń.
Rzeczywistośćtelewizyjnacechujesięautonomicznościąisuwerennościąwwytwa-
rzaniuwłasnejtożsamości.Takrozumianarzeczywistośćtelewizyjnamamożliwość
samokreśleniaidefiniowanianaprzykładtego,codlaniejjestistotne,aconie,lub
cojestdlaniejinformacją,aconiąniejest.Wartojednakpowtórzyć,żeperspektywa
istnieniaautonomicznejtelewizyjnejhiperrzeczywistościnieoznacza,żeniemaona
wpływunarzeczywistośćobiektywną.NawetwteoriiLuhmannarealnośćmediów
poleganaobserwacjidrugiegostopnia,czylitakiej,którabadato,codziejesiępoza
jejsystememicowrezultacieukazujejakostanrzeczywisty.
Rzeczywistośćobiektywnairzeczywistośćtelewizjisąodrębnymibytamiisyste-
mami,którewytworzyływłasnekonwencje,mechanizmy,praktyki,działania.Mają
zdolnośćzarównoodwoływaniawzajemniedosiebie,jakiinterferowaniazinnymi
systemami.Zjednejstronysąodsiebieniezależne,zdrugiejzaśprzenikająsięiuzu-
pełniają.Sątorzeczywistościodrębne,alejednocześniewspólne,któreposiadają
zdolnościreferencyjne,alerównieżautoreferencyjne.Mogąsięodnosićdodziałania
systemualternatywnego,atakżedoswojegowłasnego.Celemobydwusystemów
wydajesięto,codlaodbiorcyiuczestnikaobutychporządkówjestnajważniej-
sze-stworzeniekoherentnegouniwersumporządkuspołecznego.ZdaniemJózefa
Niżnikaowon(ś)dążeniezawszelkącenędostworzeniasymbolicznegoświata
okoniecznejspójności,czylizapewniającegopoczuciekoherencji,rozumienia,bycia
usiebieipanowanianadrzeczywistością”(Niżnik1991:162)stanowinajważniejszą
funkcjępotocznegodefiniowaniaświataicałkowiciefundamentalnąpotrzebękaż-
degoznas.Komplikacjaiproliferacjadzisiejszegoświatastwarzarozmaiteszanse,
alerodzitakżespołeczneniepokojeilęki.Rzeczywistość,którastajesięcorazbar-
dziejkompleksowaisfragmentaryzowana,przestajebyćzrozumiała,cozazwyczaj
budzistrachirodzifrustracjeorazwrezultacieprowadzidopoważnychniepokojów
iruchówspołecznych.Telewizja,oferujączrozumiałąiskonwencjonalizowanąwizję
świata,dopewnegostopniaoswajaowenastrojespołeczneiniwelujeje.
