Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
szerna,byjewszystkiezawrzećwrazzprzynależnymidonichkontekstami.
Dodatkowo,praceIngardenadotycząrównieżbadańontologicznych
wdrugimsensie-posługującsięmiędzyinnymikoncepcjąwarstwowej
budowyprzedstawiłonstrukturęorazfunkcjęelementówdziełsztuki.
Wykorzystaniekoncepcjidziełsztukidoprzeprowadzeniabadańpo-
święconychgromwideomożebudzićzdziwienie.Szczególnie,żegdyIn-
gardenopublikowałpierwszewydaniepracypt.Dasliterarischekunstwerk,
którejpolskietłumaczenie-Odzieleliterackim-ukazałosiędopiero
w1960roku,grywideobyłyodległymsnem.Jednakżezdziwienietojest
krótkotrwałe,ponieważpomimotego,żewiększośćprzywołanejpracyIn-
gardenpoświęciłkoncepcjidziełliterackichjakotworówdwuwymiaro-
wychowarstwowejbudowie,tozawarłwniejtakżerozważaniadotyczące
ichontologicznegostatusu-stądpodtytułpracy:Badaniazpogranicza
ontologii,teoriijęzykailiteratury.Zgodniezpostulatamifenomenologii,
którejIngardenbyłprzedstawicielem,celembadańjestodsłonięcieiopi-
sanieistotyprzedmiotów,cowpołączeniuznaukowymrygoremmaskut-
kowaćtwierdzeniamiuniwersalnymiipewnymi.Wzwiązkuztym,jeśli
grywideoidziełasztukisątymsamymrodzajembytu,touzasadnione
jestwykorzystaniekoncepcjiIngardenaodnoszącychsiędodziełsztuki6.
Zatemnawstępienależyzadaćpytanieocharakterbytowydziełsztuki,
wszczególnościocharakterdziełliterackich,ponieważzostałyonenajob-
szerniejzbadaneprzezautoraSporuoistnienieświata.ZdaniemIngardena
współczesnemupróbyzakwalifikowaniadziełliterackichjakobytówideal-
nychlubrealnychbyłychybione.Dodatkowofenomenologię,azatemrów-
nieżtwierdzeniaIngardena,cechujesilnyantypsychologizm,wzwiązku
zczymkrytykowałontakżepostulatyopsychicznymcharakterzedzieł
sztuki.Jegobadaniaontologiczneskutkowałypostawieniemtezyoistnie-
niuprzedmiotówintencjonalnychjakobytówpośrednichmiędzyprzed-
miotamiidealnymiirealnymi.Podstawowącechąprzedmiotówpowoły-
wanychdoistnieniaprzezświadomość,doktórychIngardenzaliczałdzieła
sztuki,jestbytowaheteronomia(niesamoistność).Oznaczato,żeniepo-
6Należyzaznaczyć,żerozważaniaprzedstawionewpracydotycząprzedewszystkim
zagadnieńontologicznych.Zagadnieniaestetyczneizwiązaneznimikoncepcje
przywoływanezostanąwpracygłówniezewzględunazawartewnichtwierdzenia
dotycząceontologiiwdwóchwymienionychwcześniejznaczeniach:ogólnejteorii
bytuorazkoncepcjibudowydziełsztuki.
9
