Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
64
AndrzejBobkowski
aleniebiedziłemsię,żebygoodczytać.Poco?Byłtoprzedewszyst-
kimpodpisczłowieka,człowieka,wjakiegojawierzę.Ach–gdybyś
mógłzrozumiećodurzającyzapachtychkilkuprostychwyrazówludz-
kich,tenogromszczęścia,jakimożesięnaglezrodzićpoprzeczytaniu
takichsłów.Inadziei.
Odłożyłemksiążkęipatrzyłemnarzekę.Wiatrzgarniałmewy
irzucałjepodłukimostów.Szłylotemkoszącymniskonadwodą,po-
temnaglepodrywałysię,zawracałyichwiały,wmiejscu,jaklatawce
puszczanenasznurku.Codocieradociebieztychkilkusłów?Chcia-
łemnapisaćnwyrazów”,alewyrazamisąonetylkodlamnie,wyra-
zamiczegoś,czegowogólenierozumiesz.Pewnietylkonkształcićsię”
insłużyć”mająwtymjakiśsensdlaciebie,bonkochać”intolerować”?…
Cóżtojest?Tak–jeślinieodrzucasiętegoiniewykreślazwarunków
próby,błądjestnieunikniony.Naprzestrzenitychpojęćmożestaćsię
zbytwielezłegoidobrego,abymożnawszystkoprzewidzieć.
Błąd,błąd–leczpowiemci,żedokądnczłowiekjestmiarąrze-
czy”,jakmówiProtagoras(dlamniebędzieniązawsze–nieideologia),
dotądty,którycałyswójsystemstwarzaszwimięjegodobra–jak
mówisziwierzysz–dotądtywłaśniewczłowiekubędzieszmiałnaj-
większegowroga.Totwójnajtajniejszyproblemitwojawewnętrzna
tragedia.Zagadkowa?Nie.Tenczłowiek,istotanieznana,mieszaci
szykinakażdymkroku.Tłumaczysz,wyjaśniasz,argumentujesz,on
przyznajecirację,odtrzydziestulatwmawiaszmu,żenaZachodzie
jesttylkopadlina,żewszystko,coepokowe,totywynalazłeś,żety
stworzyłeśnowegoczłowiekaitennowyczłowiek–jeszczeciąglema
ochotęuciecigdymoże,toucieka.Człowiek,istotanieznana,tenczło-
wiek,októrymCarrelmówi,żeto,coniedasięwymierzyćjestwnim
ważniejszeodtego,codajesięzmierzyć–tenczłowiekwywracacicią-
gleobliczenia.Mówisz:nCiekawe,jakłatwojestzbićzpantałykupew-
nychempirystów.Wystarczybylezakłóceniewszeregulogicznym,
byleprzypadkoweogniwowłańcuchuprzyczynowym.Tymczasemist-
niejeracjadialektyczna,eschatologiapojętapomarksistowsku,która
wyznaczapunktywyjściaipunktydojściainietroszczysięoelementy
przypadkoweiwtórne”.Poczymwżyciuwaliszsięjakdługiwłaśnie
natychelementach.Wystarczypoczytaćtwojegazety.Całaautokry-
tyka,którąwprowadzaszjakonamiastkęsumienia(elementprzypad-
kowyiwtórny),zakreślającjejjednakścisłegranicewobawietych
elementów(ajednaktroszczyszsięonie),świadczyotymnajlepiej.
