Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozwiązania.Platonuważał,żechorobie(porównanejprzezniegodożywegoorganizmu)
należypozwolićna„normalnyrozwój”;w
Fajdrosie–
nawetzanimkrólTamuzwydaswój
nieprzychylnywyroknawynalazekpisma,któreTeutzachwalajakolekarstwo
(
farmakon
)napamięć(
mneme
)imądrość(
sofia
)(Platon2002,s.92),lekarstwojużjest
czymśniepokojącym.JacquesDerrida,wracającdotekstuPlatonai„zakładając,
żekiedykolwiekodniegoodstąpił”(Derrida1992,s.39),stwierdza,że
farmakon
tolekarstwo,którerówniedobrzemożeokazaćsiętrucizną:„
Farmakon
nigdyniemoże
byćpoprostudobroczynny.Zdwupowodówinadwuróżnychpoziomach.Przede
wszystkimdlatego,żedobroczynnaistotalubwłaściwość
farmakon
nieusuwajego
bolesności.W
Protagorasie
zaliczasię
farmaka
dorzeczy,któremogąbyćzarazem
dobre(
agata
)iprzykre(
aniara
).
Farmakon
ujmowanyjestzawszewpołączeniu
(
simmeikton
)[…].Tabolesnarozkoszzwiązanatyleżzchorobą,cozjejuśmierzeniem
stanowi
farmakon
samwsobie.Macechywspólnezarazemzczymśdobrymizłym,
przyjemnyminieprzyjemnym.Lubraczejtowtworzącejjąmieszaniniedająosobie
znaćteprzeciwieństwa.Nagłębszymzaśniżbólpoziomiefarmaceutycznyspecyfikjest
zasadniczoszkodliwy,ponieważjestsztuczny”(Derrida1992,s.43).
Farmakon
–powieDerrida–toniebezpiecznyprzypadek.Podobniejakpismo(które
podpretekstemzastąpieniapamięcimożespowodowaćzapominanie,azamiast
powiększaćwiedzę,zmniejszaćją),
farmakon
dalekijestodpodporządkowaniasię
uszeregowanymprzeciwieństwomdobro–zło,czylekarstwo–trucizna,jednak–czytamy
dalej–otwieraichmożliwość.Podobniejestwprzypadkufilmoterapii:niedasię
ujarzmićdwuznacznościiokreślićwsposóbdefinitywny,czyfilmleczy,czytruje
–obraz,którydlajednejosobybędziekojącymlekarstwem,dladrugiejmożeokazaćsię
niebezpiecznątrucizną.Związkifilmuzterapiąuwypuklajązłożonemożliwościsztuki
filmowej.
Niniejszaksiążkajestpróbąprzybliżeniazjawiskaterapiifilmem,któredotejporynie
doczekałosięwPolscenaukowegoopracowania.Biorącpoduwagę–zjednejstrony
–masowycharaktersztukifilmowej,jejuniwersalność,dostępnośćiłatwośćodbioru
dziękiwizualnemucharakterowi,zdrugiejzaś–intensywnośćdziałaniaimożliwość
wpływanianawidzów,wydajesię,żenamysłnadtymzagadnieniemjestniezbędny.
Oczywiście,relacjefilmuiterapiisąbardzozłożone,więckażdapróbaichzbadania
niesiezesobąryzykopewnychuproszczeń.Ponadtonieustannietrzebamieć
świadomośćistnieniaowej„logicznejsprzeczności”,októrejpiszeDerridawkontekście
tekstuPlatona.Smak
farmakonu
pozostanietajemnicą–niesposóbopisać
jednoznaczniejegodziałania.Jednakpróbowaćtrzeba.
