Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MichałOtorowski
Przedmowa
StanisławChołoniewski(1791–1846)topostaćenigmatyczna.
Raczejpojawiającasięniżobecnawdziejachkulturypolskiej
pierwszejpołowyXIXwieku.Tak,jaktobywazdalekimkrewnym
dostrzeżonym
na
starych,
pożółkłych
fotografiach
podczas
wspólnegooglądaniarodzinnychalbumów,gdyniktnieumiesobie
jużprzypomnieć,kimbyłównieznajomyanidlaczegowłaściwie
zostałuwiecznionynatychwszystkichzdjęciach.Chołoniewskiego
widzimytedywUładówceprzystygnącychzwłokachJana
PotockiegoiwRzymienaprzechadzcezAdamemMickiewiczem.
Widzimy,jaknamawiaHenrykaRzewuskiego,byzacząłpisać
PamiątkiSoplicy,ijakżarliwiedyskutujezJózefemIgnacym
Kraszewskim.Widzimyteżwśródobcych.UbokuJosephade
Maistre’a,któryudzielałmużyciowychprzestróg,iubokupapieża
Grzegorza
XVI,
który
zawsze
serdecznie
o
nim
mówił.
WtowarzystwieFriedrichaSchlegla,którywspominagowswoich
dziennikach,iFrançois-ReneChateaubrianda,którynajwyraźniejgo
niezapamiętał,bowPamiętnikachzzagrobupolskiegoarystokraty
akuratniewymienia.Wszędzietam–wPetersburgu,Paryżu,
Wiedniu,Rzymie–widzimywięcChołoniewskiego,widzimytakże
wróżnych,nierzadkosprzecznychrolach:masona,księdza,
dyplomatycarskiegokamerjunkraczypapieskiegoszambelana
imożemyjedyniesiędomyślać,żemusiałbyćpostaciązgoła
wyjątkową.
AprzecieżChołoniewskinietylkoznałtoutlemondeówczesnych
salonów.Nietylkobywał,słuchał,dyskretnieasystował.Jako
kontrowersyjnypisarzorazpublicystamiał–przynajmniejwe
własnymmniemaniutudzieżlicznegogronawielbicieli–do
powiedzeniacośważnego.Pozostawiłteżobfitąspuściznę.Trzy
opublikowanepowieści:SenwPodhorcach(1842),Dwawieczory
panistarościnyolbromskiej(1843),Artykułnadesłany(1846).Jedno
kazanieokolicznościowe:NaukaprzypogrzebieJ.W.hr.Michała
Grocholskiego(1833).Pięćobszernychartykułów:Kilkasłów
