Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.HegladziejefilozofiijakoDfilozoficznanauka”
23
czasów(okresnowożytny).Pierwsząkwestiąhistoriifilozofiijest
pytanie:D[ś]cojestczynemfilozofii,[ś]czycośjest,czyteż
niejestwswoimcharakterzefilozoficzne?”38.Odpowiedzinato
pytaniezaczynaposzukiwaćwfilozofiigreckiej.Wewprowadza-
jącymwstępiedogreckiegoświatazostajepodkreślonymotyw
ojczyzny.Grecy,wedługHegla,Dswójświatuczynilisobie[ś]
ojczyzną”39.Właśnietenwspólnyzmysłdlaojczyznyjesttym,
conasłączyzGrecją.Wgreckimduchuwolnej,pięknejhisto-
rycznościkryjesięzarodekmyślowejwolności.Dlategofilozofia
powstajedopieronaziemiachGrecji.IstotęGrekówdostrzega
Hegelwsubstancjalnejjednościprzyrodyiducha.Orientalnej
nieograniczonejsilesubstancjigreckiduchdodajemiary.DBogac-
twogreckiegoświatapolegajedynienanieskończonymmnó-
stwiepięknych,powabnych,wdzięcznychjednostkowości–na
tejwesołościemanującejzwszelkiegoistnienia”40.
DlaHeglapierwszykrokfilozofiistanowikoncepcjaTalesa.
Jegookreśleniepramateriijestrozumianejakofilozofiadlatego,
żezmysłowopostrzeganawodaniejesttutraktowanawswej
specyficznościwporównaniuzinnymiprzyrodniczymiżywio-
łami.PoglądyTalesaopramateriizawierająmyśl,Dwktórej
wszystkierzeczywisterzeczyrozpływająsięizawierają”41.Tales
jestpierwszymfilozofemprzyrody,apramateriarozumianajest
jakoogólnaistota,jakocośrzeczywistego,jakojednośćmyśli
ibytu.
Heglaanalizafilozofiiprzedsokratejskiejjestprzeprowadzona
zzamiaremwyjaśnieniawszystkichważnychteorii.Dlategostop-
niowozajmujesiębadaniemfilozofiiAnaksymandra,Anaksyme-
nesa,Pitagorasa,Heraklita,eleatów,Anaksagorasaisofistów.Pi-
tagorejskafilozofianiema,wedługniego,jeszczespekulatywnej
formynawyrażeniepojęcia.Liczbaniejestdlaniegoczystym
pojęciem,lecztylkopojęciemwformiewyobrażeniaczyoglądu.
Hegelzakłada,żepopitagorejczykachbędzietrzebaprzyjąć,
żeabsolutnaistotawyrażasięjużzapomocączystegopojęcia;
wyrażasięDwruchupojęciaalbomyślenia”42.Filozofiaeleatów
przedstawiapoczątekczystegoruchumyśleniawpojęciach,
początekdialektycznegorozumieniarzeczywistości.Pojawiasię
wtejdialektyceprzeciwieństwomyśleniaizmysłowegobytu.
38G.W.F.Hegel:Wykładyzhistoriifilozofii.T.1…,s.166.
39Ibidem,s.206.
40Ibidem,s.211.
41Ibidem,s.242.
42Ibidem,s.336.
