Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Specyfikafilozofiihermeneutycznej
.
23
Nieprowadzitowcaledozwątpieniawsensuprawianiafilozofii,gdyżdlaczło-
wiekaliczysięnietylepewność,ilewiarygodnośćiprawdopodobieństwoposiada-
niaracji,zaśosiągnięcietegoostatniegoznajdujesięwsferzemożliwościfilozofii.
Wyzbyciesiędawnychzłudzeńiuświadomieniesobie,żefilozofianiejestobecnie
wstanieprzewodzićludzkiemużyciuirozwiązywaćjegoproblemywjegoimieniu
zuwaginato,żefilozofwłączonyjestwokreślonątradycję,zktórązwiązanesą
założeniajegopracy,wcaleniezniechęcadofilozofii.Musząjąnatomiastcechować
umiariskromność,gdyżrównieżonaodwołujesiędookreślonychprzedsądów.
Dlategoskierowanajestprzedewszystkimdodziedzicówtradycji,zktórejsama
sięwywodzi,zaśdoinnychludzijedyniepotencjalnie,tj.musząonispełnićpewne
warunki,bymogłaonadonichdotrzeć.
Możnazatempowiedzieć,żefilozofiahermeneutycznastarasięrealizować
filozofowaniewodwołaniudoprzesłanek,któredotądzdawałysięwykluczaćjej
uprawianie.Wychodzącodzwiązkuzokreślonąkulturąiodczłowiekaukształto-
wanegonajejgruncie,nawiązujeonadotreścibezpośrednioobecnychwludzkiej
świadomości,cooznaczadalekoidącezbliżeniefilozofiidożycia.Filozofiajest
tupewnąkontynuacjąmyśleniaimówieniawjęzyku,wktórymmówimyzesobą
przedpodjęciemaktywnościfilozoficznej.Niejestzatemniczymzaskakującym,że
reprezentantomdawnychpostacifilozofowanianasuwasiępytanie,czyto,courze-
czywistniafilozofiahermeneutyczna,możebyćjeszczenazywanefilozofią,skoro
przestajeonabyćczymśodrębnymodtego,cofilozofiąniejest,skoronieobecne
jestwniejpoczuciegłębiiskororezygnujeonazpostulatubezzałożeniowości
myśleniaorazzeswejpełnejautonomiiwstosunkudoinnychdziedzinkultury.
Specyfikafilozofiihermeneutycznej
Rozpoznaniewtreściachfilozoficznych,dziękinawiązaniudohermeneutyki,
czegośprzypadkowego,czylizwiązanegozdoraźnymiuwarunkowaniamiczasu,
kultury,anawetosobowościfilozofa,niepozwalafilozofiihermeneutycznejna
wysuwaniejakichkolwiekroszczeńdopanowania.JakmówiGadamer,wepoce
naukipretensjetakiebyłybyczymśurojonyminierealnym
33
.Rozumiejący,jak
zaznaczajątwórcytejfilozofii,niejest„panembytu”,gdyżniemaonpodstawdo
absolutyzowaniaswychmożliwości.Zawszepozostajepowiązanyzpewnątrady-
cjąijejhistorią,wktórychobecnychjestwielemomentówprzypadkowych.Sama
potrzebarozumieniamaprzecieżcharakterdziejowy,gdyżniewkażdychwarun-
kachhistorycznychludziejąodczuwająwtensamsposób.
33Por.ibidem,s.32.