Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
EwaRewers–Interpretacjajakolustro,różnicairama
25
Rozumianabardzoszerokohermeneutyka–napiszetakżeVat-
timo–jakoświadomośćprawdyniejestbowiemwyłączniere-
fleksją,leczprzedewszystkimprzynależnością.Iwłaśnieskrajna
postaćprzynależności,którąwyrażaprzytoczoneprzezBourdieu
zdanieWittgensteina:DNieinterpretuję,ponieważczujęsięusie-
biewobrazie,któryjestobecny”11,wyznaczagranicęinterpreta-
cjiponieważ/izamykakwestiejejetyki.Granicętędostrzegaje-
dynieokotubylca/naocznegoświadka,któryznajdujeświatisztu-
kęjakodanebezpośrednioioryginalnie,azatemniewymagające
wysiłkuintelektualnego,konstruowaniaprzekładu.Tomożebyć
jedyniedoświadczeniepoczątkowe,zktóregorozwinąsiękolej-
nopraktycznalubkantowskaścieżkainterpretacyjnegodoświad-
czeniaprawdyalbokońcowe,znoszącegranicęmiędzyświatem
ipodmiotem,podmiotemidziełemsztuki,DJa”iDnie-Ja”.Jeśli
wpostawieprzyjętejprzezBourdieujestjakaśetykainterpreta-
cji,tonazwałabymjąetykąsamoograniczenia,wyrzeczeniasię
imperializmuinterpretacyjnegowobecróżnorodnościpoziomów
doświadczeniaprawdy.Trzebajednakwtedyzrezygnowaćtakże
zmetaforykizwierciadła,ztegokorzeniaproblematykizachod-
niejfilozofii,zinterpretacjijakolustra,któreodbijadoświadcze-
nieprawdy.Zaufanielustrzanemuefektowiinterpretacjibowiem,
totylkowinnymjęzykufilozoficznympodejmowanautopiaprze-
zroczystejkomunikacji.
TymczasemDTrudnooszacować,dojakiegostopniapojęcio-
wymodelzwierciadłaukształtowałcharakterystycznezaintere-
sowaniaiodkryciateoriiestetykiiwpłynął,jawnielubskrycie,
naprzyjmowanewanaliziekrytycznejperspektywyikategorie”12.
Sztukaodzwierciedlającanaturę,przedmiotyzewnętrzneodbija-
jącesięwumyślejakwzwierciadle,zwierciadłopodsuwanena-
turzeprzezfilozofię,interpretacjajakozwierciadłodoświadcze-
niaprawdy:odPlatonapofilozofięwspółczesnąpodsycałynar-
cystyczną,ego-centrycznąpostawęsztukiifilozofiiwobecświata.
Lustrowprawdziedostarczaodbiciapodmiotowi,umożliwiając
11Tamże,s.476.
12M.H.Abrams,Zwierciadłoilampa.Romantycznateoriapoezjiatradycja
krytycznoliteracka,przeł.M.B.Fedewicz,Gdańsk:słowo/obrazterytoria,2003,
s.43.