Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
I.Interpretacja–skądsięwzięłaidokądzmierza
formowanietakiejsubiektywności,któramożeistniećwświecie
kulturowym,jakpisałaKajaSilverman13,leczwtymakcieDdo-
starczania”kierujesięrepertuaremspołecznieakceptowanychwi-
zerunków.Intrygującąiniepokojącązarazemwersjętakiejposta-
wyprzypomniałWolfLepenies,piszącoComcie.DJegobiurko
[AugustaComte’a–dop.E.R.]stoi–jakzapewniasięzwiedzają-
cego–ciągletam,gdzieużywałgoComte,mianowicieprzyścia-
nie.Wisinaniej,zajmująccałąszerokośćblatu,lustro.Pisząc,wi-
działComtezawszetylkosiebie”14.Siebie,toznaczykogo?–mu-
sielibyśmyzapytać.LustroComte’aniejestprzecieżzwierciadłem
natury,tuniemamiejscadlanarcystycznegonaturalizmu.Wopa-
nowanejprzezmetaforynaocznościoweumysłowościZachodu
lustropojawiałosięnaogółtam,gdzieoczekiwanoodbiciapraw-
dy,czylijejhistorycznieikulturowookreślonegowizerunku.
MiekeBalwMirrorsofNatureanalizowałaczarno-białąfo-
tografięWeemsprzedstawiającączarnoskórąmłodądziewczynę
trzymającąwrękachlustro.Postaćwlustrzeniejestjednakod-
biciemmłodejkobietytrzymającejlustro,leczistotąodwuznacz-
nejpłciirasie15.Istotatamożebyćczarna,leczkulturowojest
biała:wteatralnymmakijażu,wmasywnymhełmiekolonizato-
ra,przesłoniętabiałymwelonemprzemawiagłosemzłejmaco-
chyzbajkioKrólewnieŚnieżce(SnowWhite)16,ajednocześnie
wyciągadodziewczynyrękę,wktórejtrzymabłyszczącągwiazd-
kę–symbolobietnicyszczęściaitandetnygadżetdlaubogichwy-
korzystywanywkulturzepopularnej.Głospostacizlustraodma-
wiaafirmacjitożsamościniezbędnejpodmiotowiznajdującemu
sięprzedlustrem.NiemazatemniczegoDnaturalnego”,Drealne-
go”aniDprawdziwego”wtymodbiciu.NiewinnabajkaoKrólew-
nieŚnieżceijejbohaterkaokazująsięikonamizrepertuarupropa-
gandykierowanejprzezkulturębiałychprzeciwkokulturzeczar-
13K.Silverman,TheThresholdoftheVisibleWord,NewYork:Routledge,
1996,s.19.
14W
.Lepenies,Trzykultury,przeł.T.Krzemieniowa,Poznań:Wydawnictwo
Poznańskie,1997,s.74.
15M.Bal,dz.cyt.,s.208.
16DPatrzącwlustro,czarnakobietapyta:»Lustereczko,powiedzprzecie,kto
jestnajpiękniejszywświecie?«Lustromówi:»KrólewnaŚnieżka(SnowWhite),
tyczarnasuko(BlackBitch)iniezapominajotym«”.
