Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
ZFILOZOFII
Ataniejestanisrebrzysta,anizielonkawa,anitrująca.Jej
nowąwłasnościązaśjestchociażbyjadalność.
Wsyntezie:czucie+mowa→świadomość,powstajenietylko
cośnowego,lecznowychwłaściwościnabierajątakżeobaskład-
niki:samestająsięczymśinnym,niżbyły.Albowiemjęzyk,
doktóregodołączasięczucie,stajesięmyślą;aczucie,do
któregodołączyłsięjęzyk,stałosięwolą.Takwięcsynteza,
którastwarzaświadomość,maostateczniepostaćnastępującą:
czucie+mowa→wola+myśl.
(Podobniesódtraciwsolikuchennejswójmetalicznypołysk,
chlor-swąjadowitość,sameniestającsięprzeztosłonymi.)
3.Obieskładoweświadomości-czucieijęzyk-sąodsiebie
niezależne:mogąwystępowaćtakżeosobno.Bywaczuciebez
języka:takjestuzwierząt.Czuciejestnamznimiwspólne,takie
unas,jakukotaczypawiana.Iodwrotnie,bywajęzykbezczu-
cia:takjestwkomputerach-jeżelijeszczeniewdzisiejszych,to
wktórejśichnastępnejgeneracji.Bokomputeryprzemówiąna
pewno,spełniająctymsamymtestTuringa.Wpewnymstopniu
robiątojużdziś,grającnp.znamiwszachyalbodowodzącnam
twierdzeńlogikimodalnej.Ludzietozarazemczującekompu-
teryimówiącezwierzęta.Teorięewolucjitrzebawreszciewziąć
wfilozofiinaserio.
Wstwierdzeniu,żeczuciemamywspólnezezwierzętami,nie
manicspecjalnienowego:toarystotelizm.Tymwiększąhańbą
jestniewiarygodneokrucieństwo,zjakimwnaszejcywilizacji-
któramasięzaDhumanitarną”-traktowanesązwierzęta:bydło
ikonie,psyikoty,gęsiikury.Jeżelitęliberalno-hedoniczną
cywilizacjętrafijakiśgrom-azwiastunyjużsą-tobędzie
możnatylkorzec,żesetniesobienatozasłużyła.
OjciecBocheńskipisze:Dpowinniśmyunikaćokrucieństw
wobeczwierzątniezewzględunasamezwierzęta,aledlatego,
żeokrucieństwowobecnichpaczyludzkicharakteriprowadzi
dookrucieństwawobecludzi”2.Jakmógłbyłdawnytomista,
więcarystotelik,napisaćtakponurąbzdurę?
2J.Bocheński,Stozabobonów,Kraków1992,s.141.
