Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
ZFILOZOFII
WTraktacieWittgensteinateza4głosi:DMyśljesttozdanie
sensowne”.Przyjmujemyjązawłasną.Takwięcniekażdemu
zdaniuzJodpowiadawUjakaśmyśl,leczjedynieniektórym:
tymDsensownym”.Wjęzykusąbowiemtakżezdaniainne.
Jedneznichsąbezsensowne:sąnimitautologie(Djeżeli
mokro,tomokro”)isprzeczności(Dmokroiniemokro”).Nie
odpowiadaimwUżadnamyśl:sątreściowopustymitrybami
wlogicznejmaszyneriijęzyka.Beznichniemamyślenia,choć
samemyślaminiesą.Innesąniedorzeczne:gramatycznie
wyglądająnapoprawneisensowne,niesąanitautologią,ani
sprzecznością,ajednakcośjestzniminiewporządku:jak
zpytaniemDcorobiwiatr,gdyniewieje?”.Wposzczególnym
przypadkuzwykledośćłatwowskazać,czegotakiemuzdaniu
brak;aleogólnie-bardzotrudno.
Odpowiedniośćmożezachodzićjedyniemiędzyumysłem
aowąsensownączęściąjęzyka.OznaczmyjąprzezJs.Rozwa-
żamyzatemzwiązekjaknarysunku.
OdpowiedniośćdoskonałąmiędzyzbioramiUiJsnaruszają
dwadobrzeznanezjawiskajęzykowe,itonaruszająwobie
strony:jednowjedną,drugiewdrugą.Sąnimizjawiskorów-
noznacznościznaków(zwaneteżichDsynonimią”)izjawisko
ichwieloznaczności(zwaneteżich,,homonimią”).
Równoznacznośćsprawia,żetasamamyślmmożemieć
wjęzykuwieleodpowiednikówjątamwyrażających:
Przyjmijmyodtąddlauproszczenia,żekażdedwazdania
logicznierównoważnewyrażajątęsamątreśćmyślową,czylimają
