Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZaTalesemposzliinni,atowarzyszącatejepokowejzmianie
refleksjafilozoficznasprawiła,żewciągunastępnychkilkuwieków
narodziłasięiukształtowałakoncepcjasystemuaksjomatyczno-
dedukcyjnego,któregoistotajestnastępująca:napoczątkumamy
kilkajasnychpojęćogólnychikilkastwierdzeńotychpojęciach,
któreuznajemyzaprawdziweitakoczywiste,żeniewymagają
uzasadnienia,anastępnieinnezdaniaznichwnioskujemy,posługując
sięlogikąiregułąmodusponendoponens:jeśliuznajemyzdaniep
iwynikaniep→q,tomusimyuznaćzdanieq.Takzbudowany
system,czyliteoriaaksjomatyczno-dedukcyjna,miałdlaGreków
walorniezbitejprawdyiwtakimsystemiechcielionizawrzećcałą
wiedzęoświecie.
Wielkie
osiągnięcie
intelektualne
Greków
–
metoda
aksjomatyczno-dedukcyjna–pojawiłosięwrezultacieprzejściaod
wcześniejszejmatematykikonkretówdomatematykinazwogólnych,
ukazywałoznaczenietegoprzejściaipodkreślałojegowartość.Byłto
ogromnyprzełommetodologiczny.Ażewtymczasiepitagorejczycy
stworzyliteżużywanądodzisiajnazwęmatematyka,zostałaona
wtensposóbwyodrębnionazcałościwiedzy,coumożliwiło
autonomicznyodtejporyjejrozwój.Kilkawiekówintensywnego
rozwoju,jakietemuosiągnięciutowarzyszyły–pozostawiłynam
wspadkubogatąspuściznę–matematykęgrecką–któradodzisiaj
zachowaładużeznaczenie.
Ideasystemuaksjomatyczno-dedukcyjnegokiełkowałajużwśród
Greków
wcześniej[3],natomiast
bodaj
pierwszym,
który
ją
konsekwentnieprzemyślał,byłPlaton.Dlamatematykijestonważny
jakotwórcarównieepokowejkoncepcji,żeprzedmiotemjejpoznania
sąpozostającepozazasięgiemzmysłów,czylinieosiągalnezmysłowo
idee,którejednakistniejąrealnieisąpoznawalnerozumowo.
Aczkolwiekonsampojęćmatematycznychdoświataswoichideinie
zaliczałlubzaliczałzoporami,tojegokontynuatorzy,przede
wszystkimSpeuzyp[4],jużtouczyniliiodtejporywmatematyce
powszechnyjestpogląd,żeobiektymatematycznesąrealne[5].
Jednym
z
ważnych,
acz
rzadko
dostrzeganych
skutków
upowszechnieniatejkoncepcjistałsięogromnywzrostznaczenia
matematykiwkulturze,jejprzejścieodroliintelektualnejrozrywki