Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jakwidać,wkoncepcjiSpinozyniemamiejsca
nawiedzępłynącązdoświadczenia—zpewnym
jednakzastrzeżeniem.Otóżzmysłydostarczająnam
niewątpliwiewielupouczającychinformacji
przydatnychdowypełnianiacodziennychfunkcji
życiowych.Aleichdanesąmętneiniewyraźne,
ametodastosowanadouogólnianiaposzczególnych
obserwacji,czyliindukcja,nieprowadzinigdy
doostatecznejpewności.Dlatego,chociaż
doświadczeniezmysłowemożepełnićpożyteczne
funkcjepraktyczne,nienadajesiędokonstrukcji
wiedzyidealnej—tęzapewniajedyniesystem
dedukcyjny.ISpinozagozbudował,posługującsię
oczywiściejeszczeniesymbolamimatematycznymi,
leczjęzykiemnaturalnym.Dziękitemuotrzymaliśmy
najoryginalniejszywdziejachludzkiejmyśli
—przynajmniejcodoswejformy—racjonalistyczny
systemfilozoficzny.
Metafizyka.Spinoza,kierującsięzapewneiswoją
znajomościątradycjischolastycznej,iowym
poczuciemprzynależnościczłowieka
donieskończonegowszechświata,jakopunktwyjścia
konstruowanegoprzezsiebiesystemuobiera
rozumowanieanalogicznedośredniowiecznego
dowoduontologicznego.Całość,wktórejczłowiek
uczestniczy,jestnieskończonością;idea
nieskończonościtoideadoskonałości,arzecz
doskonałaniepotrzebujeżadnejinnejrzeczy
doswegozaistnienia—czyli,inaczejmówiąc,idea
doskonałościpojmowanaprzezludzkirozum
odwzorowujebyt,doktóregoistotynależyistnienie.