Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Etykaamyślenieopolityce
pozbawionyjakichkolwiekdeterminantikierunkowskazów-jestatomemspołecz-
nym.Pozbawienizaśtychdeterminant,nacowskazywałClaudeLévi-Strauss,gubimy
17
wszystkiekodykulturowe(ł)aletakże,ogólniej,owąmnogośćmałychprzynależności,
drobnychsolidarności,którechroniąjednostkęprzedzmiażdżeniemwtrybachspołeczeń-
stwaglobalnego,społeczeństwozaśprzedrozpyleniemnawymienneianonimoweatomy;
tozatem,cołączykażdegozpewnymrodzajemżycia,zmiejscemzamieszkania,ztradycją,
zformąwiarylubniewiary11.
Tenkierunekkrytykikoncepcjiliberalnejpodjęlikomunitarianie.
Komunitarianieispołecznanaturaczłowieka
Komunitarianiesprzeciwiająsiępromowaniuprzezwspółczesnąkulturęliberalną
relatywistycznychpostawizachowań.Wskazują,żenieuprawnionąformąwartoś-
ciowaniajestuznawaniezajedynąpodstawęmoralnościprawawyboruidecydowa-
niaosobie.
Zarównoliberałowie,jakikomunitarianiedostrzegająwmechanizmachrynku
lubpaństwademokratycznegoczynnikiwystarczającedopobudzeniaaktywności
publicznejobywateli.Komunitarianiepodkreślająjednak,żekonkretnyżyjącyczło-
wiekjestzawszezakorzenionywjakimśśrodowisku,wjakiejśwspólnocie.Wspól-
notairealizowanewjejramachprojektykonstytuujączłowieka.Oczywiścienigdy
niejesttojednagrupa,gdyżnaczłowiekawpływmająróżnewspólnoty:narodowa,
współmieszkańcy,rodzina,grupazawodowaitd.Istotnepozostają:rzeczywistość
polityczna,kulturowa,społeczna,wspólnahistoria,doświadczeniapokoleniowe,lo-
kalizacja,ustrój...Wszystkieteczynnikicharakteryzująnaturęczłowieka.
Jednązważniejszychkoncepcjiwtymnurciejestnarracyjnakoncepcjajaźni.Jej
autorAlasdairMacIntyreinterpretujejąjakopodmiotnpewnejhistorii,któranależy
domnieidonikogoinnego,któramaswójwłasnyszczególnysens(...).Byćpodmio-
temnarracji,którabiegnieodnarodzinkuśmierci,znaczy(...)byćodpowiedzial-
nymzaczynyidoświadczenia,któreskładająsięnaopisywanewnarracjiżycie”12.
Wskazujeprzytym,żenzdemokratyzowanaosobowość”
,któramiałabyćnmiarą”
samadlasiebie,pozbawionatradycjiiinstytucji,któredostarczaływzorcówikryte-
riów,nniemażadnejkoniecznejtreścispołecznejanitożsamościspołecznej,może
więcbyćczymkolwiek(...),możeprzybraćdowolnąrolęidowolnypunktwidzenia,
ponieważsamawsobieidlasiebiejestpoprostuniczym”13.Liberalizmzerwałwięzi
międzyludźmi,ogołacającichzwszystkichtreści,któretworząichnaturę;trzeba
dodać-społecznąnaturę.
11C.Lévi-Strauss,Spojrzeniezoddali,tłum.W
.Grajewski,Warszawa1993,s.459-460.
12A.MacIntyre,Dziedzictwocnoty.Studiumzteoriimoralności,tłum.A.Chmielewski,Warszawa
1996,s.388.
13Ibidem,s.76.
