Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JacekHołówka
Komentarz
Przezpołowętekstubyłemspokojny.ProwadziłmnieAutorwybrednyidokładny.
Gotowybyłempowiedziećsobie:nzamknęoczyidamsięwieśćbezpodejrzliwo-
ści.Wyprowadzimniezlabiryntu”
.Tobyłaprzyjemnanadzieja.Alenadzieja,jak
tonadzieja,bywazłudna.Nieżałujętego,żedałemsięprowadzić,boOponentnie
wepchnąłmniechyłkiemdoprzepaści.Sądzęjednak,żewpadliśmywniąrazem.
Terazchciałbymzrozumieć,dlaczegotaksięstało.OjciecProfesorpisze:
DlakwestiidesygnatunazwynBóg”szczególnieważnejestto,żeteizmchrześcijański
jestmocnouzasadnionyempirycznie.Touzasadnienie,chociażprzybieraróżnefor-
my,mapewienistotnytrzon.Składasięonz(a)przepowiednidotyczącejbardzomało
prawdopodobnegozdarzeniaprzyszłegooraz(b)udokumentowanegosprawdzenia
siętejprzepowiedni(s.28).
Zatemusłyszałem,żezobaczęnienaruszalnąkonstrukcje,októrąrozbijasiękażdy
sceptycyzm.MójOponentjestświetnymfilozofemiobietnicępotraktowałemse-
rio.Aleprzysłowach:nzważnychpowodówgodzimysięwprzyrodoznawstwiena
ograniczeniepoladociekań”rozległsięalarmującydzwonek.Dlaczegosięgodzi-
my?Przecieżuznajemy,żefizykaniejestjakimśnmalowanymwelonem”rozpię-
tymnaniewidzialnej,leczniewzruszonejmetafizyce.Niechcemy,byprawa
metafizyki,którychzupełnienieznamy,miałysterowaćprawamifizyki,którezna-
my,choćtylkotrochę.Rodzisięwięcpytanie:jakietojestograniczenie?Inasuwa
sięodpowiedź,żewistocieniejesttoograniczenie,tylkozabezpieczenie.Postulat
unikaniametafizycznychzałożeń,zktórychmożewynikaćcośniezgodnegozfi-
zyką,niejestnapastliwymzawężeniempoladziałaniarozsądkuirozumu,tylko
gwarancjąracjonalnościiochronąprzedarbitralnością.Jeślifizykatłumaczy
wszystko-lepiejlubgorzej-todlaczegomamyjązastąpićmetafizyką,która
wprawdzietłumaczywszystko,alezawszegorzej?Myśleniewkategoriachprzyro-
doznawczychniejestograniczeniem,tylkowyboremzasadniczoempirycznejin-
terpretacjiświata.Wiem,żetakainterpretacjajestwpewnymsensieniekompletna.
Aletotak,jakbypowiedzieć,żearytmetykajestniekompletna,boistniejąwielko-
ścinieskończone;albożechemiajestniekompletna,boniezajmujesięproblema-
mibiologiiiastronomii;albożepoezjajestniekompletna,boniezajmujesię
budowądomów.Rozdzielaniekompetencjiniejestograniczeniem.
Znalazłemrównieżsłowa:
Postulat,żebywyjaśnianieprzezodwołaniedoprzypuszczeniaoistnieniuzastanegosen-
subyłozabronionewodniesieniudocałościdostępnego(immanentnego)świataoraz
wodniesieniudoegzystencjalnychpytańjednostkiludzkiej,powinienzostaćadekwatnie
uzasadnionyprzezoponentówteizmu.Wedlemojejwiedzynigdysiętoniestało(s.24).
