Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.E.Szołtysek,Filozofiawychowaniamoralnego,Kraków2009
ISBN:978-83-7850-345-3,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009
34
Filozofiawychowaniamoralnego
lizmu
64
;ateizmwyzwalaczłowiekazokowówreligii.OdrzucającBoga,
kierowanywoląmocy,ÜbermenschNietzschegofundujedlasiebieegzy-
stencjalnąpustkę:„Umarlibogowiewszyscy,niechżewięczawoląnaszą
nadczłowiekżyje”
65
.Zarazemwlistachdosiostryuskarżasięnabrak
przyjaciół,osamotnienie,dręczącągonostalgięzakimśbliskim.
Nietzscheniedostrzegajakościowejróżnicypomiędzyzjawiskami
biologicznymiispołecznymi;wedleniegozjawiskaspołecznedasięroz-
patrywaćjakozjawiskabiologiczne,dlategoteżodniesienieczłowiekado
społecznościjestanalogicznedoodniesieniamałpywstadzie
66
.Czło-
wiek,takjakinnegatunkiwrodzajuzwierząt,podlegahodowliitresurze,
anie-wychowaniumoralnemu
67
.Hodowlaitresurasprowadzająsiędo
odpowiedniejaktywizacjisferypsychicznej,czyliinstynktów,emocji,
popędów.Zarazemlekceważącowyrażasięoludziachprzeciętnychczy
niepełnosprawnych;tychostatnichnależyubezwłasnowolnićczywręcz
poddaćeutanazji
68
.Ludziezwyczajnisązaliczenido„kastypracyprzy-
musowej”
69
.Tłum,wprzeciwieństwiedonadczłowieka,jestmałoaktyw-
ny,unikanowatorstwa,tłumiinicjatywę.Tenczłowiek,którysamokreśla
granicedobraizła
70
,mapredyspozycjedoprzekształceniasiebiewÜb-
ermensch:„Nadczłowiekleżyminasercu,onjestpierwsząijedynąrze-
czą,niezaśczłowiek,niebliźni,nienajbiedniejsi,nienajbardziejcierpią-
cy,nienajlepsi”
71
.Wychowaniewmiłościjestzastąpioneapoteoząrywa-
lizacji,wojny,nienawiści:„walkajestwychowawczyniąwolności,a
człowiekwolnyjestwojownikiem”
72
.Zaświnnymmiejscustwierdza:
„Wojnaimęstwouczyniływięcejwielkichrzeczyniżmiłośćbliźniego”
73
.
Darwinowskieprawowalkiobytipozycjęspołeczną,odkryteprzezDar-
winawświeciezwierzęcym,obowiązujewramachhodowliÜbermensch:
63
F.Nietzsche:Zmierzchbożyszcz...,s.35.WtymwzględzieNietzschepowtarza
Feuerbachowskątezęgłoszącą,żeteologiajestfaktycznieinwersjąantropologii.
64
F.Nietzsche:Wiedzaradosna...,s.298.
65
F.Nietzsche:TakorzeczeZaratustra...,s.105.
66
F.Nietzsche:Jutrzenka.Tłum.S.Wyrzykowski.Warszawa1907,s.227.
67
68
F.Nietzsche:Eccehomo...,65.
F.Nietzsche:Wolamocy,s.252.
69
F.Nietzsche:Ludzkie,arcyludzkie.Tłum.K.Drzewiecki.Warszawa1908.
70
F.Nietzsche:Ludzkie,arcyludzkie...,s.100.
71
F.Nietzsche:TakorzeczeZaratustra...,s.402.
72
F.Nietzsche:Zmierzchbożyszcz...,s.101.
73
F.Nietzsche:TakorzeczeZaratustra...,s.58.
