Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dylematyteoriiipraktykiwprocesiesanacjifinansówpublicznych
63
kuodgier0,6%;wpływyzpodatkówbezpośrednichwyniosły21,8%,zczego
13%przypadłonaPIT,a8,8%naCIT.Małeznaczeniepodatkówdochodowych
wpolskimsystemiepodatkowymjestdyskusyjne,m.in.zewzględunazjawiskood-
wróconejprogresjiwpodatkachkonsumpcyjnychorazkonsekwencjitakiegostanu
wwarunkachzmiennejkoniunkturygospodarczej.Odlatzmianwymagająsystem
opodatkowaniadochodówrolników,systemopodatkowanianieruchomości(podat-
kuodnieruchomości,rolnegoileśnego)orazsystemKRUS.Sanacjawymienionych
elementówwpolskichwarunkachjestbardzosilnieuwarunkowanapolitycznie.
Równietrudnymztegopunktuwidzeniazadaniemzmianywcałymsystemie
emerytalnym,gdyżwiążąsięonezodebraniemprzywilejówjasnozdefiniowanym
waktualnymstanierzeczygrupombeneficjentów.Tymczasemzmianywpodatku
VATwprowadzonew2011r.mającharakterraczejprowizoryczny,awProgramie
konwergencjiz2010r.mamystwierdzenie,„wpodatkachdochodowychnieprze-
widujesięznaczącychzmiansystemowych”.
W2010r.wMinisterstwieFinansówpowstałpierwszypełnyraportpoświęco-
nypreferencjompodatkowymwPolsce.Utraconedochodypodatkoweoszacowano
wnimna4,9%PKB,cobyłowynikiemstosowania352instrumentów,dlaktórych
możliwebyłoustaleniewartościpreferencjipodatkowych.Wobszarzepoddanych
analiziepodatkówzidentyfikowanołącznie473preferencji,wtym402wpodatkach
państwowych(138wPITi54wCIT)oraz71wpodatkachsamorządowych(naj-
więcejwpodatkuodnieruchomości).Preferencjeonajwyższejustalonejwartości
związanebyłyzobniżonymistawkamiwpodatkuVATorazulgąnadzieciiłącznym
opodatkowaniemmałżonkówwpodatkuPIT.Interesującenaspodsumowanie,we-
długstanuw2010r.,przedstawiatab.3.
Podkreślićnależy,żeraportPreferencjepodatkowewPolscezawierarów-
nieżwstępnąanalizędotyczącącelowości,skutecznościiefektywnościpreferen-
cjiwkontekściezałożonychprzezustawodawcęcelówspołeczno-gospodarczych.
Opróczwielkościutraconychdochodówpublicznychdużeznaczeniemato,żepre-
ferencjepodatkowefaktyczniesubstytutemwydatkówbudżetowych,zmniejsza
toprzejrzystośćpublicznejgospodarkifinansowej,zwiększaryzykobłędówpolityki
fiskalnejiutrudniasanacjęfinansówpublicznych.
Jeślichodziostronęwydatkowąfunduszypublicznych,tomimodeklarowanych
odlatzmianwichwysokościistrukturze,nieobserwujesiędefactojasnychizde-
cydowanychtendencji.ProblememwydatkówpublicznychwPolscewydajesięnie
tyleichogólnypoziom,ileniekorzystnastruktura,którątrudnonaruszyćzewzględu
naprzytłaczającączęśćwydatkówsztywnych.Zawartewtab.4danepotwierdzają,
żezapowiedzidotyczącezmniejszeniawydatkówwrelacjidoPKB,jakiprzede
wszystkimichracjonalizacjaorazwzrostudziałuwydatkówocharakterzeproro-
zwojowympozostająjedyniewsferzedeklaracji.
JeśliporównamydanedotycząceudziałuwydatkówwPKBw2012r.doich
udziałuw2007r.,toodnotowaćnależywzrosto1,1p.p.Zakładanywzrostrela-
cjiwynikawdużejmierzezewzrostunakładównainfrastrukturętransportową,