Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
9
Zzagadnieniemfinansówpublicznychwiążesiępojęciepublicznychfunduszy
celowych7.WGalicjifunkcjonowałylicznefunduszecelowebudżetukrajowego8,
atakżefunduszecelowesamorząduterytorialnego9.
Istotnąkwestiąwfinansachpublicznychjestrównowagabudżetowaidług
publiczny.Jeśliwystępujeprzewagawydatkówbudżetunaddochodami,to
mówimyowystąpieniudeficytubudżetowego.Natomiastdługpublicznyjestpoję-
ciemszerszymniżdeficytbudżetowy.Obejmujezobowiązaniawszystkichwładz
publicznychztytułuzaciąganychpożyczeknarzeczpokryciadotychczasowych
deficytówbudżetowych10.Używanawpracykategoria„skarbowość”zawiera
wpewnymstopniuzarównosektorpubliczny11,jakifinansepubliczne12.
Galicjawwynikuzaborówstanowiłaczęśćcesarstwaaustriackiego,dlatego
teżjejskarbowośćbyłapodwzględemtakwydatków,jakiprzychodówczęścią
skarbowościcałegopaństwa.Odlat60.XIXw.do1918r.miałaonawłasnąskar-
bowośćautonomiczną,którejuzupełnieniembyłaskarbowośćpowiatówigmin.
7Wewspółczesnejliteraturzeprzedmiotudefiniujesiępublicznyfunduszcelowyjakoutwo-
rzonąnamocyaktuprawnegowysokiejrangi(najczęściejustawy)formęorganizacyjnąsłużącą
organomwładzpublicznychdogromadzeniaśrodkówpieniężnychześciśleokreślonychźródełna
precyzyjnieokreślonecele.Szerszejnatematwspółczesnychfunduszycelowychpor.:S.Owsiak,
Finansepubliczne…,s.146in.;J.Szołno-Koguc,Miejscefunduszycelowychwsystemiefinan-
sówpublicznych,„AnnalesUniversitatisMariaeCurie-SkłodowskaLublin–Polonia”2004,vol.
XXXVIII,SectioH,s.97–110.
8A.Krzyżanowski,Krajowebudżetyizamknięciarachunkowe,Kraków1913,s.30.
9Funduszecelowebyłytworzone,byfinansowaćkonkretnezadaniabędącewgestiisamorządu
miejskiego,któremogłybyćfinansowanezjegobudżetu,leczuznawano,żelepszymrozwiązaniem
będziewyodrębnićdlanichosobnybudżet.Por.M.Dalecki,Gospodarkafinansowasamorządo-
wychwładzmiejskichPrzemyślawlatach1867–1914,„RocznikPrzemyski”1991/1992,t.28,s.216.
10A.Krzyżanowski,Krajowebudżety…,s.99–101.
11Sektorpublicznyjestróżniedefiniowanywzależnościodprzyjętychkryteriów.Wedługkry-
teriumfunkcjonalnegosektorpublicznymożnaokreślićjakopaństwoweisamorządoweinstytucje
orazjednostkiorganizacyjnerealizującewyłącznielubwwiększościześrodkówwłasnychnieko-
mercyjnezadaniapubliczne.Wedługkryteriumwłasnościowegosektorpublicznyokreślasięjako
zbiórwszystkichpaństwowychorazkomunalnychosóbprawnychorazjednosteknieposiadających
osobowościprawnej.Por.A.P.Wiatrak,Sektorpubliczny–istota,zakresizarządzanie,„Problemy
Zarządzania”2005,nr4(10),s.7.
12AdamKrzyżanowskiokreślałskarbowośćjakogospodarstwozwiązkówprawno-publicz-
nych,azatempaństwa,związkówpaństwowychipaństwzwiązkowychorazzwiązkówprzymuso-
wychterytorialnychizawodowych.Por.tenże,Naukaskarbowości,Poznań1923,s.1.Podobnie
definiowałskarbowośćStanisławGłąbiński,zaznaczając,żecelemskarbowościjestzaspokojenie
potrzebpublicznych.Por.tenże,NaukaskarbowościzdodatkiemoskarbowościAustriiiGalicji,
wyd.3,Lwów1911,s.3.Wartowspomnieć,żekolebkąnaukiskarbowościiprawaskarbowegobyła
Galicja.Por.J.Małecki,Poznańskaszkołapodatkowaokresudwudziestoleciamiędzywojennego
(w:)Prawoskarboweiprawofinansowe.Szkołyiuczniowie,red.C.Kosikowski,Wydawnictwo
Temida2,Białystok2013,s.35.
