Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Finansepublicznesązłożonąkategoriąekonomicznąobejmującąprocesy
iinstytucjezwiązanezpowstawaniemirozdysponowywaniempieniężnych
środkówpublicznychzapewniającychfunkcjonowaniesektorapublicznego5.
Finansompublicznymprzypisujesięwieleróżnorodnychfunkcji.Dopodsta-
wowychzaliczasięfunkcjęalokacyjnąifunkcjęredystrybucyjną.Istotafunkcji
alokacyjnejpoleganatym,żewwynikudziałalnościwładzpublicznychczęść
dóbriusługjestdostarczanapozamechanizmemrynkowym.Specyficznasytu-
acjadochodowapaństwawymuszaredystrybucjędochodówspołeczeństwa.Doko-
nujesięonamiędzyróżnymigrupamiludności,międzyróżnymiwspólnotami
lokalnymiiregionalnymi6.Finansepublicznetworzązłożonysystem,którymożna
rozpatrywaćwujęciupodmiotowym,prawnym,instytucjonalnymiinstrumen-
talnym.
WGalicjijakokrajukoronnymAustriiwokresieautonomiisystemfinansów
publicznychwujęciupodmiotowymtworzyły:
–władzeustawodawcze(parlamentaustriacki,sejmkrajowy),
–władzeuchwałodawcze(radypowiatoweigminne),
–władzewykonawcze(rząd,wydziałkrajowy,zarządypowiatoweigminne),
–władzekontrolne(np.izbyobrachunkowe),
–aparatskarbowy,
–podmiotyotrzymująceśrodkifinansowezfunduszypublicznych(np.szpi-
tale,szkołyitp.).
Wujęciuprawnymsystemfinansówpublicznychtworzyły:
–konstytucjapaństwa(zawierałaonaogólnezasadytworzeniafunduszy
publicznychorazzakreskompetencjiposzczególnychrodzajówwładzpublicznych),
–coroczneustawybudżetoweiuchwałybudżetowesamorządów,
–ustawyofinansachsamorządowych,
–ustawyregulującefunkcjonowanieaparatuskarbowego,
–ustawyozobowiązaniachpodatkowych.
Systemfinansówpublicznychrozpatrywanywprzekrojuinstytucjonalnym
tworzyłybudżetypaństwa,kraju,samorządówterytorialnych,publicznefundusze
celowe,funduszeubezpieczeńspołecznychifundacji.Systemtenanalizowany
waspekcieinstrumentalnymobejmował:podatkipaństwowe,krajoweilokalne,
opłaty,cła,dochodyzmajątkupublicznego,subwencje,dotacje,składkinaubez-
pieczeniaspołeczneipożyczkipubliczne.
5Por.S.Owsiak,Finansepubliczne.Teoriaipraktyka,wyd.3,WydawnictwoNaukowePWN,
Warszawa2005,s.21.
6Tamże,s.67–76.
