Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Źródła,charakterystykaisposoby
migracjizanieczyszczeńobecnych
wśrodowisku
SłowaParacelsusa,żeflwszystkojesttruciznąinicniejesttrucizną,botylko
dawkaczynitruciznę”,sąwdzisiejszychczasachwciążbardzoaktualne.
Terminyflzanieczyszczenie”(ang.contaminant)iflskażenie”(ang.pollu-
tant)sączęstoużywanezamienniedlaokreśleniasubstancji,którepowprowa-
dzeniudośrodowiskastająsiętoksycznedlaludziiekosystemów.Substancje
tesązatemantropogeniczne,toznaczy,żeichpojawieniesięwśrodowisku
jestwynikiemdziałalnościczłowieka.Jednakflantropogeniczny”nieozna-
cza,żewszystkiezanieczyszczeniasąsyntetycznymichemikaliami(jaknp.
DDTlubpluton).Mogątobyćsubstancjenaturalniewystępującewśrodo-
wiskuwnadmiarze,naskutekfunkcjonowaniaprzemysłulubrolnictwa.
Najbardziejrozpowszechnionegrupyzanieczyszczająceśrodowiskoobej-
mująwłaśniezwiązkinaturalne(choćbynp.dwutlenekwęgla)albonawozy
(takiejakazotany).Ponadtoterminflzanieczyszczenie”odnosisięnietylko
dokonkretnychsubstancji,alerównieżdostratenergii,hałasuczyodorów.
Wewszystkichprzypadkachobecnośćzanieczyszczeńzmieniachemiczną,
fizyczną,biologicznąlubradiologicznąintegralnośćekosystemu,niszcząc
populacjelubzmieniającichtempowzrostu,zakłócającłańcuchpokarmowy
iwefekcieniekorzystniewpływającnazdrowieidobresamopoczucieor-
ganizmów(przedewszystkimludzi).Szacujesię,żeze136mlnkilometrów
kwadratowychpowierzchniZiemi,około10%stanowiągruntyorne,a25%
użytkizieloneilasy,któremożnaprzekształcićwgruntyrolne.Dążenie
docorazwyższychplonów,możliwedziękiinnowacjomtechnologicznym
iuprawieobszarówmarginalnych,doprowadziłodopowszechnejdegradacji
gruntówrolnych.Obecnieokoło40%ziemirolnejnaświecietogruntyzdegra-
dowanewwynikuprzyśpieszonejerozjiwywołanejprzeztakieczynniki,jak:
wiatr,woda,zasolenie,zagęszczenie,wyczerpanieskładnikówodżywczych,
zanieczyszczenieiurbanizacja[vanderPerk,2013].
Wszelkiesubstancjestająsięzanieczyszczeniami,jeślisąszkodliwelub
nawettrujące,azostaływprowadzonedośrodowiskaprzezludzilubwwy-
nikudziałalnościczłowieka.Istniejejednakwielesubstancjinieuznawanych
Rozdział1.Źródła,charakterystykaisposobymigracjizanieczyszczeńobecnychwśrodowisku.
5
