Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Wykorzystywanieroślindoleczeniaispo-
by,np.ból)nazwanopóźniejziołami,awie-
rządzaniaśrodkówleczniczychsięgazarania
dzęonich–zielarstwem.
wieków.Sztukaleczeniaroślinamizbiegiem
czasuwyszłazpierwotnegozielarstwa
iwXXw.rozwinęłasięwnaukęostosowa-
niuroślinleczniczych–fitoterapię.Nazwa
fitoterapia(ang.phytotherapy)pochodziod
greckichsłówphyton(roślina)orazthera-
peuo(leczę)ioznaczaleczenieroślinami.
Pojęciefitoterapiiwprowadziłfrancuskile-
karzHenriLeclerc(1870–1955)naoznacze-
nienaukizajmującejsięstosowaniemleków
roślinnych(zarównosilniedziałającychzna-
tychmiastowymefektemleczniczym,jak
itych,pozorniemniejskutecznych,odktó-
rychnienależyoczekiwaćbezpośredniego,
szybkiegodziałania).
JednakżenapoczątkuXXw.nastąpiładia-
metralnazmianawlecznictwieiwprodukcji
leków.Zostałaonaspowodowanarozwojem
chemiiorazbezwątpieniaepokowymiosią-
gnięciamiiodkryciamiwdziedziniesyntezy
chemicznej,wtymrównieżsyntezynowych
związków
m.in.strukturyaktywnychbiologiczniesub-
stancjiwydzielanychzroślinleczniczych.
Syntetycznezwiązkiobudowiechemicznej,
analogicznejdowybranych,izolowanych
składnikówziół(np.morfiny,otrzymywanej
zmakulekarskiego,chininy–zkorychino-
wej,czysalicyny–zkorywierzbowej)zaczę-
totraktowaćjakozwiązkimodelowedla
organicznych,
odtwarzających
Wedługwspółczesnejdefinicjifitoterapia
przemysłowejprodukcjinowychleków.Dało
jestnaukąmedyczną,zajmującąsięzastoso-
topoczątekrozwojowichemiifarmaceutycz-
waniem,wterapiiiprofilaktyce,środków
nej,dzisiejszejchemiilekóworazsyntezy
leczniczychpochodzeniaroślinnego,tojest
itechnologiifarmaceutycznej,którastałasię
surowcówzielarskichlubsubstancjiaktyw-
podstawąrozwojuprzemysłufarmaceutycz-
nychfarmakologicznie,otrzymanychzro-
nego.Byłtorównieżpoczątekwspółczesnej
ślin,wtymwyciągówstandaryzowanych
farmakoterapii,czylileczeniazapomocą
ookreślonejzawartościzwiązkówczynnych.
syntetycznych(lubpółsyntetycznych)związ-
kówchemicznychookreślonychwłaściwo-
Współczesnafitoterapiamatrzyźródła:
ściachfarmakologicznych(popularnienazy-
•tradycyjnąmedycynęnarodowąizioło-
wanych„lekamichemicznymi”;ichstosowanie
lecznictwoludowe,etnobotanikęifarma-
nazwano„chemioterapią”).Ziołolecznictwo
kognozję;
zeszłonadrugiplan,ponieważuważano,że
•doświadczalnąbiologięmolekularną,fito-
lekiroślinneniesąskuteczneidziałajązbyt
chemię,biochemię,farmakologięitoksy-
wolno,orazkojarzonojetylkozmedycyną
kologię;
ludową,traktowanązlekceważeniemi,co
•farmakologięifarmakokinetykękliniczną.
wartozaznaczyć,beznależytejwnikliwości.
DoXXw.terapiaopierałasięjedynienale-
kachnaturalnych,wgłównejmierzepocho-
Przestanouczyćlekarzysztukileczeniarośli-
nami.
dzeniaroślinnego.Napoczątkustosowano
WIIpołowieXXw.burzliwyrozwójbiologii
całe,nieprzetworzoneroślinylubichczęści
molekularnej,zapoczątkowanyfundamen-
(surowce),któreuznanozapomocne
talnymiodkryciamizgenetyki(ustaleniebu-
wprzywracaniuzdrowia.Wybranerośliny
dowychemicznejkwasównukleinowych
uzdrawiające(najczęściejte,któreusuwały
DNAiRNAorazpoznaniepodstawowych
najbardziejdotkliwedlaludziobjawychoro-
mechanizmówichdziałaniabiologicznego),
