Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Węglowodany
41
listna(E.angustifolia),różnegatunkialo-
leamillefolium),krokoszbarwierski(Car-
esów(Aloesp.),jemioła(Viscumalbum),
thamustinctorius),szanta(Marrubiumoffi-
nagietek(Calendulaofficinalis),babtyzja
cinale),eleuterokok(Eleutherococcussenti-
barwierska(Babtisiatinctoria),nawłoć
cosus),rosiczka(Droserarotundifolia),babka
pospolita(Solidagovirgaurea),kupalnik
lancetowata(Plantagolanceolata)iwielein-
górski(Arnicamontana),krwawnik(Achil-
nych.
Poliuronidy
Śluzy
wate(Linaceae),Babkowate(Plantagina-
ceae)iin.
śluzyroślinnestanowiąmieszaninyróż-
Używanewfarmacjigumypochodząnato-
nychzwiązkówocharakterzepolisachary-
miastgłówniezgatunkówroślinnależących
dów,wyróżniającesięciągliwością(3–17%)
dorodzinyBobowatychFabaceae(dawniej-
ikoloidalnymcharakterem.
szejrodzinyStrączkowych,Leguminosae),
Gumyroślinnerównieżmająbudowępoli-
sacharydową,aleinnepochodzenie,bo-
wiempowstająwwynikumechanicznego
zranieniaroślin(np.skaleczeniapniadrze-
np.akacji(Acaciasp.)lubtraganków(Astra-
galussp.),dostarczającychgumęarabską
(Gummiarabicum)itragakantę(Traga-
cantha).
wa).Gumypozacechamiwłaściwymidla
Charakterystycznewłaściwościfizykoche-
śluzówmająrównieżwłaściwościklejące.
miczneśluzówtoprzedewszystkimzdol-
Podwzględemchemicznymmożnatesub-
stancjepodzielićnakwaśneiobojętne,
wzależnościodskładnikówcukrowych.
nośćpęcznienia,ciągliwośćwodnychza-
wiesinkoloidowych,zdolnośćtworzenia
żelów.
Składnikamikwaśnychśluzówigumsą
śluzystosujesięwlecznictwiejakośrodki
kwasy:
L-guluronowy,
D-glukuronowy,
powlekające,ochronneizmiękczające(emol-
D-galakturonowy.Składnikamiobojętnych
lientia).Działanietojestwyłączniemiejsco-
(podwzględemkwasowości)śluzówigum
we,gdyżwdużejmierzeniewchłaniająsię
są:heksozy,pentozy,6-deoksyheksozy,al-
zprzewodupokarmowego.Szybkość,zjaką
koholecukroweieterywymienionychsub-
ulegająwpływowienzymówtrawiennych,
stancji.Wroślinachwystępująmieszaniny
jestróżna,np.nasionalnu(SemenLini)
śluzówbądźgumoróżnymcharakterze
zawierająśluzwolnoulegającytemuwpły-
chemicznym.
wowi.Dziękitemumaonwartośćpowleka-
śluzyczęstowystępująwroślinachjako
wytworywtórnegometabolizmuiniekiedy
jącąistosujesięgowstanachzapalnych
przewodupokarmowego.
sąmagazynowanewspecjalnychkomór-
śluzywlecznictwiesąwykorzystywane
kachmiękiszowych,lubteżgromadząsię
(wpostacikleików,czylimaceratówsporzą-
wtkankachokrywających,np.epider-
dzanychnazimno)główniejakośrodkipo-
miachnasion.Wniektórychroślinachwy-
wlekające,chroniąceprzedpodrażnieniami
stępująwwiększejilości.Dotyczytolicz-
błonyśluzowewstanachzapalnychprzewo-
nychglonów(krasnorostów,brunatnic),
dupokarmowego(nadkwaśność,choroba
zktórychpozyskujesiętakiesurowcepoli-
wrzodowa,nieżytyjelit,biegunka)orazgór-
sacharydowe,jakagar-agarikaragen
nychdrógoddechowych(jakośrodkiprze-
(omówionewyżej).Spośródroślinkwiato-
ciwkaszloweiwykrztuśne,najczęściejpoda-
wychdużązawartościąśluzówodznaczają
wanewformiesyropu,Sirupus),ponadto
sięrodzinyślazowate(Malvaceae),Lno-
jakołagodneśrodkiprzeczyszczające(stoso-
