Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Przekłady
stwachmożemyspoglądaćzobojętnością?Niemapotrzebywyli-
czaniaprzykładówludzkiegookrucieństwa,ustanowionychprzez
zwyczaj,wiarę,organizacjepolityczne—czyliprzezinstytucje,które
badająantropolodzyihistorycy.Trudnosobiewyobrazić,bymożna
pozostaćmoralnieneutralnymwtakichprzypadkach,lubteżwolnym
odwartościowania,wimięnaukowegoniezaangażowaniaiobiektywi-
zmu,bądźteżzpowoduetycznegosceptycyzmu.
*
*
*
Człowiek—wistotowymioptymistycznieuniwersalnymsensie—
jestwyposażony,interalia,wdwapodstawowekryteria:jedno—to
rozróżnieniemiędzyprawdąafałszem;drugie—toodróżnienietego,
codobre,odtego,cozłe.Topierwszeodnosisiędoopisupostrzeżeń;
drugiesłużydoocenysytuacjiidziałań.Wpierwszekryteriumwątpi
niewielu.Nawetgorliwipluraliścisągotowiprzyznać,żeZiemianie
jestpłaska,nawetjeśliimnieprzeszkadza,żeniektórzytakmyślą.
Drugiekryteriummodniejestignorowaćlubwręczmuzaprzeczać.
Toniesiezsobądużezagrożenie,gdyżtakiestanowiskoprowadzido
zaakceptowaniazła,anawetdojegopromowania.
Powiedziawszyto,należyzauważyć,żewydawaniesądówmoral-
nychwsprawachludzkichikwestiachspołecznychniezawszejest
takłatwąsprawą,jaktomożesięwydawaćzprzytoczonychprzy-
kładów.Decyzjamoralnamożebyćtrudnadopodjęcia,podobniejak
częstotrudnoosiągnąćobowiązującąprawdędeskryptywną.Kształt
Ziemi,jakrównieżjejpołożeniewzględemSłońcabyłyprzedmiotem
kontrowersji.GalileuszkwestionowałfizykęArystotelesa,chociaż
obajbyliuczonymiimądrymimężami.Niedziwizatem,żeuczciwi
irozsądnimężczyźniikobietymogąróżnićsięodnośniedotego,jaka
karajestsłusznawrozmaitychsprawachkryminalnych.
Poszukiwanieprawdydotyczącejfaktówisłusznychsądówdo-
tyczącychzachowania,poszukiwaniedeskryptywnychprawdinorma-
tywnychsądówciąglepozostajegłównymwyzwaniemdlaludzkości.
Poszukiwanietowymagawytrwałości,cierpliwości,żarliwości,tole-
rancjiorazzrozumieniazłożonościtegoproblemu.Najednozpodsta-
wowychnieporozumieńzaciemniającychtękwestięnależyzwrócić
uwagęimusionozostaćwyjaśnione.
*
*
*
