Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pytanie
17
ściąprzybierająformynajbardziejspektakularne.WartykuleCzymjestducho-
wość?-kontekstreligijnyikulturowyJanAndrzejKłoczowskizauważa,żeter-
minnduchowość”robiobecniekarierę,wkraczającwdyskursyinneniżreligijny
czyfilozoficzny.Zasadywspółczesnegofunkcjonowaniategosłowaprzypomina-
jąnieco,zdaniemautora,karieręterminusacrumsłużącegozobiektywizowaniu
kategoriidoświadczeniareligijnego7.Pytanieoto,ileduszyznajdujesięwgrun-
cierzeczywtejnowejduchowości,pozostajejednakotwarte.AnnaSobolewska,
autorkaMapduchowychwspółczesności,wskazującnato,żewdzisiejszychcza-
sachnBógjestalbonieobecny,albotrendy”8,zwracauwagęnaistotne-icoraz
bardziejpowszechnewdobieduchowegoeklektyzmu-przesunięciawpotocz-
nymrozumieniuterminunżycieduchowe”:
nDuchowość”stanowijakbyproduktubocznytroskiociało[ś].[ś]Dba-
łośćoduchowywymiarżyciazarównowewnętrznego,jakipraktycznego,nie
majużcharakterureligijnegoiniewymagaofiaryznarcystycznychihedoni-
stycznychskłonnościjednostki.Oduchowejjakościpowinnaświadczyćdieta
isposobyprzyrządzaniapotraw[ś],urządzaniemieszkania(najlepiejzgodnie
zregułamifengshui),noszeniebiżuterii[ś],spędzaniewolnegoczasu,wtym
rytualnykontaktznaturą9.
Wbrewpozorom,tezySobolewskiejiKłoczowskiegoniesąprzeciwstawne
wobecustaleńDariuszaCzai,któryzajmujesięnietylesamąduchowością,ile
funkcjonowaniemwewspółczesnejkulturzeterminundusza”.Autorartykułu
zauważa,żeaktualnerozumienieduchowości,akcentująceelementsubiektywny,
podmiotowy,emocjonalny,stanowiprzedewszystkimefektzjawiskapsychologi-
zacjikultury10.ArtykułKłoczowskiegoiksiążkiSobolewskiejorazCzaisąprzy
tymdowodaminato,żeterminnduchowość”należyzaliczyćdotychkategorii,
któreobecniepodlegająnasilonejreinterpretacji11.AutorAnatomiiduszywska-
7Por.J.A.Kłoczowski:Czymjestduchowość?-kontekstreligijnyikulturowy.W:Fenomen
duchowości.Red.A.Grzegorczyk,J.Sójka,R.Koschany.Poznań2006,s.14.
8A.Sobolewska:Mapyduchowewspółczesności.ConamzostałozNowejEry?Warszawa
2009,s.14.
9Ibidem,s.48.
10Por.J.A.Kłoczowski:Czymjestduchowość?ś,s.14.
11Cowięcej,problemreinterpretacjiiredefinicjikategoriiduchowościzdajesiędotykaćtak-
żedziedzin,któredotejporystałyniejakonastrażyjejrozumienia.Doskonałymprzykładem
takiegodziałaniawobrębiemyślichrześcijańskiejjestksiążkaAnselmaGrünaOduchowości
inaczej.Odwołującsiędotradycjichrześcijańskiej,autorwskazujenawspółwystępowaniewniej
dwóchkoncepcjiduchowości.Punktemwyjściadlapierwszejznich,nduchowościautorytarnej”,
sąokreśloneideałyiceleosiąganedziękiascezieimodlitwie.Drugityp,nduchowośćnieautory-
tarna”opierasięnazałożeniu,żenBógprzemawiadonasnietylkopoprzezBiblięiKościół,lecz
przedewszystkimpoprzeznassamych,poprzeznaszemyśliiuczucia,poprzeznaszeciało,nasze
rzekomesłabości,azwłaszczapoprzeznaszból”(Idem:Oduchowościinaczej.Przeł.K.Zimme-
rer.Kraków2003,s.5).Wyraźnyzwrotwstronępodmiotu,akcentowanieludzkiej,wtympsy-
