Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
Wizjafotograficzna
zakorzenieniewDerridiańskiejdekonstrukcjidoprowadziłodobadań
opartychnamodelutekstualnym,aprzedmiotemuczyniononpraktyki
znaczenia”,wymagającepracyzokreślonymmateriałem,wkontekście
społecznymihistorycznym.Napodwalinachmarksistowskiejteorii
kultury-jakwcześniejwprzypadkustudiównadfilmem-autorzy
tekstówzamieszczonychwprzywołanymzbiorze,czyliBurgin,Se-
kula,Tagg,Watney,stawialipytaniaorolęfotografiiwustanawianiu
społecznegoporządkuikształtowaniupodmiotowejtożsamości,wska-
zującnaopresyjnyimistyfikującycharakteromawianychzjawisk75.
DokanonurozpoczętychwówczasbadańnależąinterpretacjeTagga,
któryszerokoanalizujefotografięjakoaparatwładzyzarównowro-
zumieniuAlthussera,podkreślającjejwykorzystaniewcelachideo-
logicznejkontroli,jakiwnawiązaniudoFoucaulta,nazywającfoto-
grafięnarzędziemnreżimuprawdy”,instrumentemwładzy
76
.Podobnie
Sekulazaznacza,zasprawąfotografii
wzroksamwsobienieuwikłanywświatzostałpodporządkowanymecha-
nicznejidealizacji.Paradoksalnie,aparatsłużydoideologicznegonneutrali-
zowania”okapatrzącego.Zgodnieztympoglądem,fotografiareprodukuje
widzialnyświat:aparatjestnarzędziemfaktu,wytwórcąrównoległegoświata
fetyszystycznychpozorów,niezależnegoodludzkiegodziałania(ś)Foto-
grafiezawszepozostająproduktemspołeczniespecyficznychspotkań
77
.
Przywołanegłosy,reprezentatywnedlaszerszychprzemian,obnażały
rolęmediumwsankcjonowaniuineutralizowaniuideologicznego
układu,awkonsekwencjiwyrażałynieodzownośćodejściaodesen-
cjalistycznegoujmowaniafotografii.Rozbrojeniefotografiijakonarzę-
dziawładzyoznaczałoodsłonięciejejmocy,wypływającejztradycji
75Antologięotwierałydwatekstyokreślającepunktywyjściadlaproponowanych
metodbadawczych:TwórcajakowytwórcaWalteraBenjaminaorazCritiqueoftheIma-
geUmbertoEco.Todemonstracyjnieujawniałokorzenieproponowanychperspektyw
badawczychwmarksistowskiejteoriikulturyiwsemiotyce.
76
J.Tagg,TheBurdenofRepresentation…,dz.cyt.,s.5-7,24-28,32,63-94.Wy-
danaw1988rokuksiążkaskładasięzesejówpublikowanychprzezTaggaod1978roku
(patrz:tamże,s.xi-xii).
77A.Sekula,Demontażmodernizmu,ponowneodkryciedokumentu…,dz.cyt.,
s.46.