Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wstęp
ekspresjęikinetykę,odrzucałichzawiłośćizagadkowość.Jeśliwidzmiałsiędziełem
sztukiwzruszyć,musiałrozumieć,coonowłaściwiemówi;formarealistycznabyładlań
zrozumialszaniżdeformacjaiumowność.Oczywiście,realizmformymusiałsięzgo-
dzićzespirytualizmemtreści,toteżkontrreformacjazajęłastanowisko,któreniecopóź-
niejsprecyzowałkrytykFilippoBaldinucci:»Sztukapoleganatym,abywszystkobyło
fikcyjne,azdawałosięrzeczywiste«”.
116
JanuszPasierb,analizująctwórczośćHermanaHana,zauważa,żewprawdzieartysta
tenniemiałupodobaniawopisywaniucierpień,alegdytorobił—samsięwzruszał
ipragnąłbudzićwspółczuciainnych.
117
Wpracypoświęconejtemuartyściewjednym
zrozdziałów,Malarzwzruszenia,skupiłsięnatychzagadnieniach,np.mówiącopel-
plińskimWniebowzięciuMaryi,zwracałuwagęnaDuroczystąpowagę,osiągniętądzięki
zakomponowaniutegodwustrefowegoprzedstawieniawsposóbnietylkopodwzglę-
demrysunku,aleikolorytusymetryczny”
118
,ponadtojegozainteresowaniebudziDhar-
monijnazgodnośćkompozycjiikoloru,asymetrianiejesttunudnymschematem”.
119
Takiespostrzeżeniaprzewijająsięwliteraturze:„WukładziewitrażykatedryNotreDame
więcejfioletujestwdolnychpartiachokien,więcejnatomiastbłękituwgórnych.Wielu
wiernychstwierdza,żekatedratawytwarza»mistyczny«nastrój,pobudzaiharmonizu-
jezgłębokimiprzeżyciamireligijnymi”.
120
Wśrodowiskupolskichteologówkwestietestałysięistotnewlatachsiedemdziesią-
tychXXwieku,gdyzaczęłabudzićsięświadomośćznaczeniaśrodkówaudiowizualnych
wnowoczesnejkomunikacji.Szybkouznanotakiprzekazzawartościowy,gdyżpobu-
dzającemocjeodbiorcy,angażujesięgouczuciowo,awkonsekwencji—skuteczniej
naucza.
121
Oczywiściezdawanosobiesprawęztego,żeniejesttonowyjęzykprzekazu.
122
JanuszNowińskiwswojejpracymagisterskiejpodjąłsięomówieniafunkcjiDsprawczej”
sztukizpunktuwidzeniapotrzebkatechetycznych,skupiłsięnasztucebaroku,do
czegoobligowałgoanalizowanyobiekt:polichromiapocysterskiegokościoławLądzie.
Skoncentrowałsięprzedewszystkimnasposobachtworzeniaetapówprowadzeniauwagi
widzawprzestrzenikościoła,naczytelnościtreściprzedstawieńirolikolorujakona
elementachbudującychnastrój,warunkującychskutecznewpływanienawidza.
123
116
W.Tomkiewicz,dz.cyt.,s.9-10.
117
J.S.Pasierb,MalarzgdańskiHermanHan,Warszawa1974,s.104.
118
119
Tamże,s.111.
Tamże,s.84.
120
R.Kozioł,M.Twarowski,Psychologiabarwwnętrzsakralnych,DAteneumKapłańskie”1961,t.63,r.53,s.49.
121
T.Chromik,Środkiaudiowizualnewkatechezie,DAteneumKapłańskie”1978,t.91,r.71,z.2,s.265-267.
122
Tamże,s.257.Językten,wedługTadeuszaChromika,jestwynikiemDnowejmentalności”,którą
cechujemniejszawrażliwośćnapoznanieintelektualne,pojęciowe,apreferencjapoznaniakonkretnego,
wizualnego,angażującegonietylkointelekt,alerównieżprzeżycieestetyczneiemocjonalne.Tenże,Środki
wizualnewpodręcznikumetodycznymdlakatechety,[w:]Podręcznikmetodycznydokatechizmureligiikatolickiej,
cz.II,Jezusżyjewśródnas,red.J.Charytański,W.Kubik,Warszawa1982,s.30.
123
J.Nowiński,WartośćkatechetycznabarokowejpolichromiipocysterskiegokościoławLądzienadWartą,Lub-
lin1987,pracanapisananaKUL-upodkierunkiemprof.M.Majewskiego,s.21.
