Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
ZofiaBilut-Homplewicz
Dokądzmierzatekstologiakontrastywna?
Przedstawionakrytykaświadczyopropozycjachprzewartościowaniado-
tychczasowychbadańgenologicznych.Rysująsiętuteżjeszczenajnowszeten-
dencje,którenazywamzanurzeniemkontekstowymlubkontekstualizacjąrodza-
jówtekstówzarównowperspektywiejednejkulturyjęzykowej,jakiwaspekcie
kontrastywnym;teostatnieznajdująsięjednakdopierowpoczątkowejfazie.
ADAMZIK(2001b:35inast.)nieograniczasiędozaprezentowanejkrytyki,
leczuważazazasadnebadanieusytuowaniatekstówwszerszychuwarunkowa-
niachkontekstowych,równieżwramachdyskursu6,ianalizowanieichwpo-
wiązaniuznim.Wiodącejesttuprzekonanieoróżnorodnychskomplikowanych
relacjachmiędzyrodzajamitekstów,wymagającychkompleksowychbadań.
Relacjesyntagmatycznetorelacjemiędzyrodzajamitekstówtworzący-
mikontinuumzdeterminowaneczynnikiemchronologicznym(np.abstrakt
wprogramiekonferencji,tekstreferatu,dyskusja,opublikowanyartykułpo-
konferencyjny)(ADAMZIK,2001b:30).Autorkawymieniaponadtorelacjepa-
radygmatyczne,takiejaknp.wprzypadkuwyborumiędzywysłanymipocztą
zawiadomieniamioczyjejśśmierciapublikacjązawiadomieniawgazecie
(ADAMZIK,2001b:30).
ZkoleisiećtekstówodnosiADAMZIK(2001b:42)dorelacjifunkcjonalnych
itematycznych.Niektóreelementytejsiecisąspecyficznedlapewnychzakre-
sówinterakcji,np.recepta,ulotkadoleku,diagnoza,rozliczeniezkasąchorych,
kartapacjenta(choroby).
Drugągrupętworząrodzajetekstówwystępująceluźno,tzn.wróżnychza-
kresachkomunikacji,np.rozmowycodzienneczyteżtekstymedialne(ADAMZIK,
2001b:42).
Wtrzeciejztychgruprolęodgrywajązwiązkifunkcjonalne;rodzajetekstu
sąwyspecjalizowanewswejfunkcjikomunikacyjnejwokreślonychzakresach
komunikacji1przykładamisą:życiorys,listoficjalny,protokół,wywiad,re-
cenzja,podsumowanie(ADAMZIK,2001b:42).
Włączeniedobadańsiecitekstóworazsystemówdyskursywnychjest
istotne,ponieważnnatychpłaszczyznachistniejązróżnicowania,któremogą
byćwznacznymstopniukształtowaneprzezróżnicekulturowe”7(ADAMZIK,
6
ADAMZIK(2001b:43)ujmujedyskursjakozbiórtekstówpowiązanychzesobąwspólnym
tematem.Tekstytemogąnależećdoróżnychsystemówdyskursywnychiwystępowaćwróżnych
ramachinterakcyjnych.
7
Obecniepodkreślasięwagęczynnikówkulturowych,któreniebyływdostatecznym
stopniuuwzględnianewpierwszejfaziebadań.LüGER(2013:53)przestrzegajednakprzedzbyt
szybkimformułowaniemstwierdzeńozwiązkurodzajówtekstówzokreślonąkulturą,podkre-
ślając,żenależywwiększymzakresieniżdotejporyzwrócićuwagęrównieżnasubgrupy
isubkultury.
