Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
21
stąpiławkwietniu1989r.41,powołanoinstytucjeSenatuiPrezydenta,atak-
żeKrajowąRadęSądownictwa,comiałowpłynąćnazwiększenienieza-
leżnościsądówiniezawisłościsędziów42.Konsekwencjątegostanurzeczy
byłouchwalenie20grudnia1989r.Ustawyozmianieustaw-Prawo
oustrojusądówpowszechnych,oSądzieNajwyższym,oNaczelnymSądzie
Administracyjnym,oTrybunaleKonstytucyjnym,oustrojusądówwojsko-
wychiPrawoonotariacie43.UstawatazmieniłaustrójNSA,pozbawiając
gocharakterusąduwłaściwegodlaustrojusocjalistycznego.Natomiast
29grudnia1989r.zostałaprzyjętaustawaozmianieKonstytucjiPolskiej
RzeczypospolitejLudowej44,którejart.1otrzymałnastępującebrzmienie:
„RzeczpospolitaPolskajestdemokratycznympaństwemprawnym,urze-
czywistniającymzasadysprawiedliwościspołecznej”.Oprócztego,namocy
tejnowelizacji,zmieniononazwęKonstytucjiPRLz22lipca1952r.na
„KonstytucjaRzeczypospolitejPolskiej”,aPZPRzostałapozbawionakierow-
niczejroliwpaństwie.Zmianyteniemiałyjednakcharakterukomplek-
sowego45,przyczymodichwejściawżycieNSA,jakosądszczególny,za-
cząłfunkcjonowaćwnowymustrojupaństwowym46.Wzwiązkuztym
wpracyzawartokrótkieomówienieorganizacjiidziałalnościNSAod
1989do2020r.,aleszerszaanalizatychkwestiiwymagaodrębnegoopraco-
wania-wszczególnościchodziookrespo1990r.
41Zob.Ustawazdnia7kwietnia1989r.ozmianieKonstytucjiPolskiejRzeczypospo-
litejLudowej,Dz.U.Nr19,poz.101.
42S.Rogowski,Nowelizacjekonstytucjiz22lipca1952r.wlatach1989-1991,SzDPiPP
2009,t.12,s.314.
43Dz.U.Nr73,poz.436.
44Dz.U.Nr75,poz.444.Szerzej:W.Sokolewicz,RzeczpospolitaPolska-demokra-
tycznepaństwoprawne(Uwaginatleustawyz29XII1989ozmianieKonstytucji),PiP1990,
z.4,s.12-29.Wartoprzypomnieć,żegłównepostanowieniaKonstytucjiPRLz1952r.,
znowelizowanejw1989,obowiązywałydochwiliwejściawżycieUstawyKonstytucyjnej
zdnia17października1992r.owzajemnychstosunkachmiędzywładząustawodawczą
iwykonawcząRzeczypospolitejPolskiejorazosamorządzieterytorialnym,Dz.U.Nr84,
poz.426.Ztymjednakzastrzeżeniem,żeprzepisyrozdziałów1,4,7zwyjątkiemart.60
ust.1,rozdziałów8,9zwyjątkiemart.94orazrozdziałów10i11KonstytucjiPRLz1952r.
ostateczniezostałyuchylone17października1997r.wzwiązkuwwejściemwżycienowej
konstytucji.
45Zob.A.Dudek,PierwszelataIIIRzeczypospolitej1989-1995.Zaryshistoriipolitycz-
nejPolski,Kraków1997,s.81;tenże,Reglamentowanarewolucja.Rozkładdyktaturykomu-
nistycznejwPolsce1988-1990,Kraków2004,s.445-446;M.Stefaniuk,J.Szreniawski,
GłównereformyadministracyjnewPolscewlatach1989-2009,[w:]Międzytradycjąaprzy-
szłościąwnauceprawaadministracyjnego.KsięgajubileuszowadedykowanaProfesorowiJa-
nowiBociowi,red.J.Supernat,Wrocław2009,s.674.
46Zob.P.Sarnecki,RolaNaczelnegoSąduAdministracyjnegowramachkonstytucyjnej
zasadypaństwaprawnego,[w:]DziesięciolecieNaczelnegoSąduAdministracyjnego-do-
świadczeniaiperspektywy.MateriałynakonferencjęsędziówNSA,Warszawa1990,s.66in.
