Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.Wiadomościzgeodezjiwyższej
Rys.1.6.Elipsoidaobrotowa
15
Ponieważgeoidyniemożnaopisaćzapomocąformułymatematycznej,woblicze-
niachnależyposługiwaćsięelipsoidąobrotowąjakonajbardziejzbliżonądogeoidyma-
tematycznąpowierzchniąodniesienia(rys.1.6).
Wwynikubadawczychpracpomiarowych,wykonanychwXIXiXXw.,określono
elementyelipsoidyziemskiej:długośćdużejpółosi(a),małejpółosi(b)orazspłaszczenia
(p).Zależnośćspłaszczenia(p)oddługościpółosielipsoidyobrotowejwyrażawzór:
p=
a–b
a
(1.8)
Wyznaczeniewlatach1967–1979wymiarówelipsoidyobrotowejorazinnychparame-
trówZiemipozwoliłonazdefiniowaniezalecanegodostosowaniaprzezMiędzynarodo-
wąUnięGeodezjiiGeofizyki(MUGG)geodezyjnegosystemuodniesienia,tzw.GRS’80
(GeodeticReferenceSystem).W1984r.ustanowionozbiórobowiązującychobecniepara-
metrówdlaelipsoidyziemskiej,nazwanyWGS’84,opartynaelipsoidzieGRS’80.Dlate-
gooznaczeniaobecniestosowanejelipsoidyGRS’80iWGS’84sąstosowanezamiennie.
Wtabeli1.1przedstawionowynikibadań—określeniaparametrówelipsoidyobro-
towej,przeprowadzonychprzezróżnychuczonychod1810do1979r.,wtymwymiary
ostatniowyznaczonejelipsoidy,określanejskrótemGRS’80.
Tabela1.1.Wynikibadańpomiarowychelipsoidyziemskiej
lubnazwaelipsoidy
Delambre
Bessel
Clarke
Helmert
Hayford
Krasowski
GRS’80
Nazwiskobadacza
Rokzakończenia
badań
1810
1841
1880
1887
1910
1940
1979
6376985
6377397
6378249
6378153
6378388
6378245
6378137
Długośćpółosi[m]
a
6356752,31
6356323
6356079
6356515
6356832
6356912
6356863
b
Spłaszczenie
1:309
1:301
1:293
1:299
1:297
1:298
1:298
p
Tam,gdziewystarczającymprzybliżeniembryłyZiemijestkula,przyjmujesię,że
średnipromieńkuliwynosiR=6370km.
