Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
1.Wiadomościpodstawowe
danosiećpowierzchniową,powiązanązłańcuchamizałożonymiwpierwszejkolejności.
WmiejscachłączeniasięłańcuchówzakładanosiecibazoweipunktyLaplace’a,które
stanowiłyszkieletusztywniającysieć.
Wnawiązaniudopunktówpierwszegorzęduzakładanosiećdrugiegorzęduobokach
długości12–15km.Trzecimrzędembyłynawiązanedopunktówpoprzednichrzędów
siecitrójkątówobokachdługości6–9km.Punktyczwartegorzęduzakładanowmiej-
scach,gdziebrakowałopunktówosnowy,przyczymprzeważnieokreślanoichpołożenie
zapomocątzw.wcięć.
Wtriangulacjipierwszegorzędubazymiałydługośćok.10km.Pierwszączynno-
ściąbyłostarannewytyczenietrasypomiaruiustawienieco24mstatywówbazowych
lubpalizewskaźnikami.Wskaźnikiustawianowliniizapomocąteodolitu,anastępnie
niwelatoremmierzonoróżnicewysokościmiędzyposzczególnymiwskaźnikami.Dopo-
miarudługościbazużywanotzw.przymiarówJaederina,charakteryzującychsięmałym
współczynnikiemrozszerzalnościcieplnej.Byłytodrutyinwarowe(stop64%stalii36%
niklu).Kompletstanowiłytrzydrutydługości24mijeden8-metrowyoraztaśmainwaro-
wa4–metrowa.Drutybyłyzobydwukońcówzakończonepodziałkamimilimetrowymi,
długości8cm.Odczytywykonywanonaobydwupodziałkach,szacującjezdokładnością
0,1mm.Wczasiepomiarudrutybyłyzawieszonenaspecjalnychstatywachiobciążone
ciężarkami10-kilogramowymi.Pomiarbazywykonywanowdwóchkierunkach.Możli-
wadouzyskaniadokładnośćpomiarudługościbazytymsposobemwynosiłaconajmniej
1:1000000(1mmna1km).
Pomiarykątówprzyużyciumożliwienajdokładniejszychteodolitówwykonywano
różnymimetodami,zktórychnależywyróżnićmetodęSchreiberastosowanąwsieciach
pierwszegorzęduorazmetodękierunkowąstosowanąwpozostałychprzypadkach.Wsie-
ciachpierwszegorzęduosiąganodokładnośćpomiarówkątowychokoło0,5,,,cowynosi
wmierzełukowejok.1/412000.Odpowiadatoodcinkowi73mm,widzianemuzodle-
głości30km.
PoIIwojnieświatowejzaistniałapotrzebapokryciacałegokrajujednolitąsieciątrian-
gulacyjną.Koniecznośćszybkiegoprzeprowadzeniarobótspowodowała,żeodstąpiono
odrealizacjiklasycznejsieciczterorzędowej.Wpierwszymetapiezałożonosiećwielko-
trójkątową,składającąsięztrójkątówodługościbokówok.25km,wczęścijakosieć
powierzchniową,awczęścijakosiećwieńcową,składającąsięzpodwójnychłańcuchów.
Wykonanopomiaryastronomiczne,grawimetryczneigeodezyjne.Siećtanosinazwęsieci
astronomiczno-geodezyjnej(SAG).Wdrugimetapiezałożonoidowiązanodopoprzed-
niejsiećmałotrójkątową(powierzchniową),składającąsięztrójkątówodługościboków
ok.8km.Siećtanosinazwęsieciwypełniającej(SW).Dalszezagęszczeniesieciuzyski-
wano,wykonującpomiary—wielokrotnewcinania.Kolejnymzagęszczeniemsiecibyły
zakładanezewzględunaistniejącemiejscowepotrzebyciągipoligonizacjiprecyzyjnej.
Sposóbuzyskiwaniawspółrzędnychpunktówsiecigeodezyjnychmetodamitrian-
gulacjimajużjedyniehistoryczneznaczenie.Wprowadzeniewostatnichlatachnowej
technikiwykonywaniapomiarówgeodezyjnych—GPS(globalnysystempozycyjny—
szerzejomówionywrozdziale4.7)pozwoliłonawykonanienowychpomiarówkształ-
tuiwielkościZiemi.Dziękinowejtechnicepomiarowejmożnabyłookreślićpołożenie
