Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.6.Zakładaniepaństwowychsiecipunktówgeodezyjnych
19
iwysokośćpunktówwjednolitymdlaEuropyukładziewspółrzędnych—ETRF’89(Eu-
ropeanTerrestrialReferenceFrama1989).Oficjalnanazwategoukładu—toeuropejski
naziemnyukładodniesienia.Układtenpowstałzpewnejmodyfikacjiogólnoświatowego
układuITRF(InternationalTerrestrialReferenceSystem)—geocentrycznegoglobalnego
układuwspółrzędnych.ModyfikacjaukładuITRFdlaEuropyzostałaspowodowananie-
stabilnościąwspółrzędnych,wyrażonychwtymogólnoświatowymukładzie,któremogą
sięzmieniaćdo2–3cmrocznie,aspowodowanetojestruchamitektonicznymiskorupy
ziemskiej.Europapołożonanasztywnejpłyciekontynentalnejjestwewnętrzniestabilna
—wzajemnepołożeniepunktówniepodlegataksilnymzmianom.Przyjęto,żeukładeu-
ropejskibędziezwiązanyzkontynentemiżebędzieokreślonyprzezdaneukładuITRF
z1989r.,stądliczba89przyskrócieETRF.Wtymeuropejskimukładzieodniesienia
zastosowanoelipsoidęGRS’80.
WramachKomisjiX(SieciKontynentalne)SekcjiIMiędzynarodowejAsocjacji
GeodezyjnejutworzonopodkomisjęEUREF(EuropeanReferenceFrame)wcelustwo-
rzeniajednolitegogeodezyjnegoukładuodniesienia.W1989r.przeprowadzonopierwszy
dużycyklpomiarówGPS,obejmującyEuropęZachodnią,coumożliwiłostworzeniepod-
stawy,naktórejopartyzostałdalszyrozwójsieciEUREF.
PolskaprzystąpiładosystemuEUREFw1991r.,awnastępnychlatachinnekra-
jeśrodkowejiwschodniejEuropy.W1992r.wPolscezastosowanotechnologięGPS
dowyznaczenia11punktówsieciEUREFrównomiernierozłożonychnatereniekraju.
Punktytezostaływłączonedoeuropejskiejsiecirzęduzerowego.Siećtaprzywykorzy-
stywaniudocelówgospodarczychokazałabysięzbytrzadkaidlategomusiałabyćprzez
poszczególnekrajewkolejnychlatachdogęszczana.RównieżwPolsce,napodstawiesie-
cizerowej(pierwszych11punktów),stworzonosiećpierwszegorzędu,któramaobecnie
356punktów(rys.1.8).SiećtanosinazwęPOLREF.Każdyztychpunktówskładasię
zparystanowisk—głównegoikierunkowego,oddalonychodsiebieo2–3km.
StworzeniesieciEUREForazjejrozwinięciadlaPolski—POLREFjestpierwsząre-
alizacjąnaobszarzeprawiecałejEuropyjednolitejpoziomejsiecipunktówgeodezyjnych,
mającychwspółrzędnexiy.
Abystworzyćpodstawędowszelkichpomiarówwysokościowych,założononaob-
szarzePolskipaństwowąsiećpunktówwysokościowych.Podstawątejsiecisąciągipierw-
szegoidrugiegorzędu.Punktywysokościowepierwszegorzędunazywanesąfundamen-
talnymi.Sąonestabilizowanewmiejscachoodpowiednimpodłożu,wspecjalnysposób.
PodobniejaksiećEUREF,utworzonojednolitąeuropejskąsiećpunktówwysoko-
ściowych—EUVN(EuropeanUnifieldVerticalNetwork)orazjejpolskierozwinięcie
EUVN–POL.Pomiaryiobliczeniawykonanow1997r.Dowyznaczeniawysokościpunk-
tówtychsieciwykorzystano,opróczobserwacjiGPS,pomiarynaziemne(ciąginiwelacji
precyzyjnych)orazwskazaniawybranychstacjimareografów.
GospodarczewykorzystaniesieciEUVNbędziemożliwedopieropoprzeliczeniuwy-
sokościwszystkichistniejącychpunktówwysokościowychwPolsce(reperów)nanowy
europejskiukładwysokościowy,związanyzwysokościązwierciadławodywmorzach
okalającychEuropęwwielupunktach,aniejakbyłodotychczas—wjednympunkcie.
Podjęciatakichprzedsięwzięćniemożnawprzyszłościwykluczyć.
