Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ANDRZEJSKRENDO
pewna,powinnapochodzićwprostodbóstwa.Wzoremtakiegorozumo-
waniajest-jakwiadomo-IonPlatona,atakżepóźniejszy-iujmujący
kwestiekontaktupoetyzbóstwemniecoinaczej-Fajdros.
Apoecinieniczymwięcej,tylkotłumaczamibogówwza-
chwyceniu;każdegojakiśbógwzachwytwprawia.Towłaśnie
chciałpokazaćbóg,kiedyprzezustanajlichszegopoetynajpięk-
niejszapieśńwyśpiewał7.
HartmutWestermannargumentacjęstojącązatymdictumkomen-
tujenastępująco:
Każdejtechnêprzysługujewłasnyobszarprzedmioto-
wy,którydecydujeojejusytuowaniuwzględempozostałych
technai.Podczasgdyłatwomożnaokreślićobszariwzajemne
relacjewprzypadkuarytmetykiczymedycyny,wprzypadku
poiêtikêniejesttomożliwe.Poeta,naprzykładHomer,niemówi
jakekspert(technitês)ojakimśzakresieprzedmiotowym,dla
któregojakopoetamiałbywyłącznąkompetencję,aleowielu
[zakresach],którepozostająwkompetencjiinnychspecjalistów
[Fachleute],takichjakwoźnica,lekarzczystrateg8.
Skorozaśpoecie-dopowiedzmy-niesposóbwyznaczyćzakresu
przedmiotowego,toprzychodziuznać,żejestnimobszarzajmowany
przezboskość,któratymsięjeszczecharakteryzuje,żemożesięobjawić
(czyliulokować)wdowolnymmiejscuiczasie.WśródznawcówPlatona
trwaprzytymspóroto,czystannawiedzeniapoetyprzezsiłęboską
masenspozytywnyczynegatywny:jestpozbawieniemwładzyrozumu
czyjejnajwyższymupostaciowaniem?Niektórzyszukająpokrewieństw
międzypojęciamiboskiegowieszczaczyboskiegowróżbity(herme-
neustôntheôn)będącegowposiadaniuboskiejmocy(theiadynamis)
zIona,apojęciemmania(boskiobłęd)zFajdrosa:atamsamafilozofia
okazujesięjednązformboskiegoobłędu.Innitemupokrewieństwu
przeczą.Jednakdlanastenspórniejesttakważny.Kluczowewydaje
sięcośinnego:wrozważaniachoboskiejmocypoezjiPlaton,bytak
rzec,pracujenawyobrażeniachwspólnychdlacałejgreckiejtradycji,
podczasgdysformułowanewPaństwiepotępieniepoetówmusiałodla
7
Platon,Ion,w:tegoż:Dialogi,przeł.orazwstępemiobjaśnieniamiopatrzyłW.Witwicki,
Kęty2009,s.21(533E).
8Ästhetk[HartmutWestermann],Platon-Handbuch.Leben-Werk-Wirkung,hrg.von
Ch.Horn,J.Müller,J.Söder,Springer-Verlag,Stutgart2009,s.234.
32