Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JERZYMADEJSKI
wPolsce.Zaryshistorycznyiwybórźródeł4(wtrakcieszczecińskiejkon-
ferencjipn.Przewodnik,bedeker,poradnikwliteraturachregionalnych
odbyłasiędebatanatemattejpublikacjizudziałemredaktorkiiautorki
opracowania,MałgorzatyMikołajczak,atakżeWojciechaBrowarnego
iDanielaKalinowskiego).
2.
Podkreślającwagękompendiówpolonistycznych,wartowspomnieć
oniezwykłejkarierzeprzewodnikówwinnychdziedzinach.Odnotuję
tylkodwazróżnychdyscyplin.Pierwszytobestselersocjologiczny,
napisanyprzezPeteraBergera,Zaproszeniedosocjologii,wydanypo
razpierwszyw1963roku.Możnabysięprzytejokazjizastanawiaćnad
poetykąprzewodnikazzakresunaukspołecznych,ciąglewznawianego.
Niemogęszerzejzajmowaćsiętymzagadnieniem,zaznaczęjednak,że
jedenpowódsławyZaproszeniadosocjologiijestoczywisty-toopraco-
wanieznakomitemerytorycznie.Wartoodnotowaćteżdrugi-przewod-
nikzostałdowcipnienapisany(izilustrowany).Wspomnęjeszcze,że
Bergerwswojejksiążcewprowadza(zaStephenemPotterem)kategorię
npogmatwania”(tonmikrosocjologicznysabotaż”)przydatnądoopisu
zjawiskkulturowychnapograniczu5.ZresztąwpracachzzakresuNo-
wegoRegionalizmupojawiająpodobnepojęcia.KingaSiewior
,analizując
nzachodniokresowość”
,wspomina,żemożebyćonandefiniowanajako
zapętlającasięopowieśćpoprostuoKresach”6.Wnaszymtomiedo
nzapętlenia”nawiązujeKamilaGieba(Politykaiturystyka.Przewodnik
„ZachodniekresyRzeczypospolitej”BogusławaWojciechaRóżyckiego).
Myślęjeszczeoinnymprzewodniku,angielskiegokrytykasztuki
ipisarza,JohnaBergera,autoraSposobówwidzenia.Itenprzewodnik
jestzajmujący,powstałbowiemjakozapisaudycjitelewizyjnychBBC,
lecziwersjędrukowanąprzetłumaczononawielejęzyków.Aczytając
książkę,nietrudnorozpoznaćjejwartość.Niepolegaonatylkona
błyskotliwychopisachposzczególnychobrazów.Chodzioto,żeBerger,
wprowadzającdomalarstwa,dajerównocześniezaryspoetykiipolityki
wizualności(fotografiiireklamy),którawostatnichdekadachprzekształ-
ciłasięwstudianadwizualnością.Czytamynp.wopracowaniuBergera:
4
RegionalizmliterackiwPolsce.Zaryshistorycznyiwybórźródeł,redakcjaZ.Chojnowski,
M.Mikołajczak,wstępM.Mikołajczak,Kraków2016.
5P.L.Berger,Zaproszeniedosocjologii,przełożyłJ.Stawiński,Warszawa1995,s.125.
6
K.Siewior,Trajektoriapamięci„zachodniokresowej”poroku1989,„TekstyDrugie”
2014,nr6,s.45.
8