Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Siłatrzęsieńziemi
27
skalikażdynastępnystopieńoznaczatrzęsienieziemioenergii30razywiększejod
energiitrzęsieniaostopieńniższego.Jednakwskalitejniedasięobliczyćstopnia
mniejszegood3,niemożnateżuzyskaćwynikuwiększegood7,4,niezależnie
odtego,jaksilnetrzęsienieziemibyłobynaprawdę.Różnicewokreśleniustopnia
wielkościwstrząsuwynikałyrównieżzodmiennejbudowygeologicznejobszarów
epicentralnych.
NapodstawieskaliRichteramożnaokreślićenergięwyzwolonąwczasietrzę-
sieniaziemi:
logE=9,4+2,14M-0,54M2,
gdzie:E-energia,M-wielkośćtrzęsienia(magnituda)wskaliRichtera.
Obliczononaprzykład,żeenergiatrzęsieniaziemiwSanFranciscow1906r.
wynosiła1,75.1020J,trzęsieniaziemizaśwLizboniew1755r.-8.1017J.
W1978r.japońskigeofizykHirōKanamorizmodyfikowałmetodęwyznaczania
magnitudyopracowanąprzezRichtera,abyniebyłaonazależnaodprzestarzałego
sejsmografu.Zmodyfikowanaskalauwzględniacechyterenu,naktórymnastąpiły
wstrząsy,jestproporcjonalnadologarytmuenergiiwyzwolonejpodczaswstrząsu
ilepiejporównujenajsilniejszetrzęsieniaziemi.
Dzisiajmagnitudajestobliczananapodstawiewielkościtzw.momentusejsmicz-
negoiwprzedziale1-7jestporównywalnazeskaląRichtera.Momentsejsmiczny
(Ms)toiloczynwielkościprzesunięcia,rozmiarówogniskaiwytrzymałościskał,
wktórychdoszłodopowstaniafalsejsmicznych:
Ms=EAu,
gdzie:E-modułsztywnościośrodkaskalnego,wktórymdochodzidowstrząsu,
A-powierzchniauskoku,jakazostałarozerwanawczasiewstrząsu,u-średnie
przesunięciemasskalnychpodczastrzęsienia.
Efektywstrząsówsejsmicznychwtejskaliprzedstawiająsięnastępująco:
1-trzęsienieniewyczuwalnedlaludzi,rejestrowanetylkoprzezsejsmografypo-
łożonewpobliżuepicentrum;
2-wstrząsymogąbyćlekkoodczuwanewepicentrum;
3-drobnewstrząsyodczuwalnewobszarzeepicentralnym,niepowodująceznisz-
czeń,atylkodrobneuszkodzenia;
4-lekkiewstrząsyodczuwalnenaobszarzeepicentralnym,niepowodująceznisz-
czeńlubjedyniedrobneuszkodzenia;
5-umiarkowanetrzęsienieziemi,powszechnieodczuwalne,powodująceniewielkie
zniszczeniawepicentrum;
6-silnetrzęsienieodczuwanenadużymobszarze,powodującezniszczeniabudyn-
kówosłabejkonstrukcjiwpromieniu10kmodepicentrum;
7-bardzosilnetrzęsienieziemi,częstopociągająceofiarywludziachipowodujące
dużezniszczeniawpromieniudo100kmodepicentrum;
