Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
1.Wstęp
Zrównoważoneużytkowanieiochronagleb,zzachowaniemichwielofunkcyjnej
roliwśrodowiskuoraznaturalnejżyzności,wwarunkachwielostronnejantropo-
presji,niemożliwebezpoznaniaizrozumieniahistoriirozwojumozaikglebo-
wychiichekologicznychnastępstwwokreślonym,stalerozwijającymsięśrodowi-
skugeograficznym.Powszechniestosowanadiagnostykagleb,opartanacechach
morfologiiprofiluoraznaokreślonychanalityczniezespołachwłaściwościgleb,bę-
dącychwynikiemzmieniającychsięwczasieukładówprocesówmorfo-ipedoge-
nicznych,podlegaciągłymuzupełnieniomiudoskonaleniom.Dziękizastosowaniu
nowychtechnikanalitycznychuzyskujesięcorazwięcejnowychinformacjioge-
nezieifunkcjonowaniusystemuśrodowiskapedogenicznego,wyrażonychmię-
dzyinnymiwsekwencjachwzajemniepowiązanychprofilipoziomówglebowych
zprofilamiichcechiwłaściwości.
Należyzauważyć,żebadaniafunkcjonalne,czasoweiprzestrzennewłaściwo-
ścisystemupokrywyglebowejZiemizostałyzapoczątkowanedopierowXIXw.,
aichintensywnyrozwójnastąpiłwXXw.(m.in.Dokučajev1879,1880;Miklaszew-
ski1907;Kowalkowski1988c;Yaalon1971,1997;Mückenhausen1997;Tsatskin
1997;Degórski2003a,2004b).Bazowałyonenainterdyscyplinarnychstudiach
terenowychilaboratoryjnych,obejmującychprzestrzenneihistoryczneaspek-
typowstawaniawspółczesnychmozaikpokrywyglebowejiglebokompleksów.
Wbadaniachtychłączonometodypowstającychwtymczasienowychkierunków
badawczych,wykorzystującwstudiachgleboznawczychmetodystosowanewna-
ukachoZiemi,takichjakgeografiafizyczna,geologia,geomorfologia,geochemia,
klimatologia,hydrologia,orazwinnychdyscyplinach,tj.botanice,zoologii,pale-
ontologii,archeologiiitd.(Kowalkowski1973;Manikowska1996b;Prusinkiewicz
1996;Degórski2007b).Początkowogłównymprzedmiotembadańpedologiibyły
profileglebiichmorfogeneza.Następniebadaniarozszerzononaglebykopalne
odsłaniane,reliktoweipedolity(Yaalon1971;Konecka-Betley1981,1991;Pale-
opedologyGlossary1995;BrongeriCatt1993,1998).Zainteresowanosięrównież
przestrzennąmozaikowatościąśrodowiskpedogenicznychwodniesieniudouwa-
runkowańwynikającychzwłaściwościlitologicznychpodłożairzeźby(Crocker
1952;Yaalon1971,1982;Duchafour1982;Jenny1980,1984;Birkeland1984;Catt
1985,1986,1988;Buoliinni1989;Mokma1991;Hillel1998;Degórski1990,1998a,