Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kwantyfikacjaprocesubielicowania...
25
2.5.Nazewnictwoigłówneprocesyrozwojugleb
bielicowych
Glebybielicowesąszerokorozpowszechnionenapowierzchniachkontynentów
oprzemywnym(endoperkolatywnym)typiegospodarkiwodnej.Ichgenezajest
uzależnionaodjednegoznajbardziejzłożonychprzyrodniczychsystemówpro-
cesówgeobiochemicznych,nazywanychwpolskiejliteraturzebielicowaniem,
awświatowej„popiołowieniem”(podzolizing).Dlategopoznanieidokładneopi-
saniepowstawaniatychglebjestwspółcześniejednymznajbardziejdyskusyjnych
ikluczowychproblemów,międzyinnymijakopodstawadopoznaniaprzyczynich
powiązańzlicznymiinnymitypamiglebwróżnychstrefachklimatyczno-roślin-
nych.Temuprocesowiprzypisujesięnawetpedogenicznepowstawanierudosado-
wychwdawnychepokachgeologicznych(Strachov1974;Ginzburg1956).
Nazwaglebbielicowychpochodziodrosyjskiegoludowegookreśleniapodzoł,
składającegosięzdwusłówpod-podizoła-popiół.WedługV
.Dokučajeva(1879)
wlogicznymznaczeniutejludowejnazwyjesttobiaławy(bielesyj)poziom,ubogi
wskładnikiodżywcze,leżącypodwarstwąpopiołupowypaleniulasu.Wedługtego
uczonego(1880)podzołypowstawałygłówniewlasach,przyudzialeroślinności
bagiennejileśnej.
WswoimznakomitymdzieleTeorijapodzoloobrazovatielnogoprocessaV
.Po-
nomarieva(1964),opierającsięnadanychV
.Dokučajeva(1879)iA.Georgievskiego
(1888)wskazuje,żewludowymterminiepodzołzawartesądwiewierniewyrażone
przezludcechyjakościowepoziomubielicowego-jegozewnętrzne,morfologiczne
podobieństwodopopiołuifakt,żepoziomtennigdynieznajdujesiębezpośrednio
napowierzchni.Zregułyleżyonalbopodwarstwąściółkileśnejalbopodwarstwą
„ziemiroślinnej”
,toznaczypodpoziomemdarniowym.
TowłaśnieA.Georgievskij(1888)napisał,żepoziomyorganicznyibielicowy
powstająjednocześnie,wścisłymgenetycznymzwiązkuzdziałaniemnadrobne
cząstkigliniastedopływającychzpoziomuOlubAkwasówpróchnicznych,będą-
cychnajbardziejaktywnymczynnikiemwietrzenia.Intensywnośćtegodziałania
jestzależnaodskałymacierzystej,rzeźby,warunkówwodnychiwiekusubstratu.
KoncepcjatazostałarozwiniętaprzezN.Sibirceva(1899)twierdzącego,że
częśćmigrującychzpoziomuOi/lubAsubstancjijestwynoszonabezpośrednio
dowódgruntowych.Częśćnatomiast,niekiedydominująca,nagromadzasięwpo-
ziomieorsztynowym(uważanymdotądzapodglebie)zroztworówsoliwpostaci
otoczeknapowierzchniziarnpiaskuoniezmienionymskładzieorazwpostacino-
wychtrudniejrozpuszczalnychzwiązkóworsztynucementującegoglebę.A.Muir
(1961)zwracauwagę,żewtymsamymczasiewzachodniejEuropiezaintereso-
waniegleboznawcówskupiałosięnadolnejwarstwieglebbielicowych-orsztynie
(Barth1856;Senf1862;Müller1887;Mayer1904;Ramann1911;Aarnio1915).
