Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PolitykazagranicznaStanówZjednoczonychAmerykiwwybranychkoncepcjach…
21
niekonwencjonalnychprzezokres4lat,bowiemw1949rokudogrona
mocarstwatomowychprzystąpiłZSRR,leczjakpodkreślaJ.Kiwerska,nie
zmieniłotopozycjiUSAnaświecie18.StanyZjednoczonebyłypostrzeganejako
nowoczesnepaństwo–wzorzecdemokracji,swobódobywatelskichiplurali-
zmupolitycznego.USAodpoczątkusamostanowieniadążyłydoutrwalania
wizerunkusupermocarstwa,którebędzieinspirowaćspołecznośćmiędzynaro-
dowądopewnegorodzajunaśladownictwa,szczególniewkontekściedemokra-
tyzacjiiliberalizacji19.Amerykańskimdecydentomzależałotakże,abyStany
Zjednoczonewyróżniałysięnatlebyłychmocarstw.USAjawićsięmiało
jakomocarstwoodpowiedzialne,zgodniezprzekonaniem,żenanajsilniej-
szychinajbogatszychdemokracjachciążyogromnaodpowiedzialność,ponieważ
tylkoonesąwstanieefektywnieipozytywniespożytkowaćswójkapitał20.Ten
wizerunekszczególniemocnobyłpopularyzowanywokresiezimnowojennej
konfrontacji.
Zimnawojnabyłaokresemrywalizacjidwóchsupermocarstw–amery-
kańskiegoorazradzieckiego,aletoStanyZjednoczonestałynaczelebloku
zachodniego,którywedługJ.Garrisonabyłnajbogatszym,najbardziejdyna-
micznymiintelektualniezaawansowanymregionemnaziemi21.PotęgaSta-
nówZjednoczonychrozrastałasiędonowychwymiarów,pierwszapotęga
gospodarczaglobustałasiętakżepierwsząpotęgąwojskową22.Podkoniec
lat50.XXwiekuStanyZjednoczonemiałyponadmilionżołnierzynateryto-
rium30krajów,byłynajważniejszymczłonkiemczterechregionalnychorganiza-
cjiobronnychiaktywnymczłonkiempiątej.Miałyukładyoobroniewzajemnej
z42państwami,należałydo53organizacjimiędzynarodowych,udzielałypomocy
gospodarczejiwojskowejniemal100państwomnaświecie23.StanyZjednoczone
dokońcalat60.ubiegłegostuleciabyłydominującymmocarstwemwskali
światowej24.Świadczyłotymm.in.rozwójamerykańskiejgospodarki,czemu
towarzyszyłopowstawaniefiliiamerykańskichprzedsiębiorstwwEuropie
iwJaponii;pozycjadolarawświatowejgospodarce,którybyłużywanywe
wszystkichmiędzynarodowychtransakcjachigromadzonynakontachbanków
centralnych,będącychpartneramihandlowymiUSA25.StanyZjednoczone
18Cyt.za:J.Kiwerska,ŚwiatoweprzywództwoUSA,dz.cyt.,s.11.
19Szerzejnatentematzob.:M.Cox,Empire,imperialismandtheBushdoctrine,„Review
ofInternationalStudies”,October2004,nr4,vol.30,s.586.
20R.S.Singh,AfterObama.RenewingAmericanLeadership,RestoringGlobalOrder,Cam-
bridgeUniversityPress,Cambridge2016,s.14.
21J.Garrison,Amerykajakoimperium.Przywódcyświataczybandyckapotęga,dz.cyt.,s.75.
22P
.Bender,Ameryka.NowyRzym.Historiarównoległadwóchimperiów,Wydawnictwo
Sic!,Warszawa2004,s.142.
23Cyt.za:J.Kiwerska,ŚwiatoweprzywództwoUSA,dz.cyt.,s.13.
24J.Portes,StanyZjednoczonedzisiaj:władcyświata?,dz.cyt.,s.35.
25Szerzejnatentematzob.:K.Michałek,Amerykańskiestulecie.HistoriaStanówZjedno-
czonychAmeryki1900-2001,WydawnictwoMADA,Warszawa2004.
