Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Rozdział1
były(inadalsą)członkaminajważniejszychorganizacjiekonomicznych,jak
BankŚwiatowy,MiędzynarodowyFunduszWalutowy,MiędzynarodowyBank
OdbudowyiRozwoju,OgólnyUkładwSprawieCełiHandlu,którefunk-
cjonująwoparciuoamerykańskiewymogiwsprawiekonkurencjiiwymien-
nościwalut.
ZimnowojennąkonfrontacjękończyrozpadZwiązkuSocjalistycznych
RepublikRadzieckich,którydałpoczątekamerykańskiejsupremacji.Wwyniku
dezintegracjisystemudwubiegunowegoStanyZjednoczonestałymsięjedynym,
globalnymsupermocarstwem,któregowedługC.Krauthammeranietrzyma
wszachużadenrywaliktóreobejmujeswoimzasięgiemkażdyzakątekświata,
rozstrzygającojegolosach26.PoglądtenpotwierdzaJ.Portes,zdaniemktórego
w1991rokuStanyZjednoczonestałysięjedynymmocarstwemposiadającym
ogólnoświatowemożliwości27.A.T
.Kisielewskizauważazkolei,żeStanyZjed-
noczonestałysiępierwszymglobalnymsupermocarstwemwpełnymznaczeniu
tegosłowa28.USAstanęłynaczelespołecznościmiędzynarodowejstającsięjej
nieformalnymliderem.Choćnapoczątkulat90.ubiegłegostuleciapojawiły
sięgłosyczęściamerykańskiegoestablishmentucodopowrotudodoktryny
izolacjonizmu,StanyZjednoczonejakosupermocarstwoniemogłysobienato
pozwolić,ciążyłananichodpowiedzialnośćzawyłaniającysięjednobiegunowy
porządek.
WdążeniuStanówZjednoczonychdostatusuświatowegolideranieba-
gatelnąrolęodegrałaamerykańskaideologia.Podstawąideologiihegemonii
StanówZjednoczonychjestwiarawwolność,konstytucjonalizm,demokrację,
indywidualizmorazpolitycznąikulturowąrówność29.
StanyZjednoczonesąpierwszymnaświeciemocarstwemglobalnym30.
Potencjałtegopaństwa,zasięgjegointeresóworazskalaoddziaływaniaczyni
zniegopierwsząpotęgęwspółczesnegoświata31.USAdysponująfenomenalną
siłąwojskową,władząpolitycznąiekonomiczną,którejwpływuniemożenie
doceniaćżadenaktorscenymiędzynarodowej32.
26C.Krauthammer,Realizmdemokratyczny.Amerykańskapolitykazagranicznawświecie
jednobiegunowym,„MiędzynarodowyPrzeglądPolityczny”,2004,nr3/4,s.29.
27J.Portes,StanyZjednoczonedzisiaj:władcyświata?,dz.cyt.,s.40.
28T.A.Kisielewski,ImperiumAmericanum?Międzynarodoweuwarunkowaniasprawowania
hegemonii,WydawnictwoTRIO,Warszawa2004,s.143.
29P
.Frankowski,HegemoniaStanówZjednoczonychAmerykiwwarunkachturbulencji,
WydawnictwoAdamMarszałek,Toruń2006,s.57.
30WTabelinr1zostałyzaprezentowaneatrybutyamerykańskiejmocarstwowościnatle
innychmocarstwwspółczesnychstosunkówmiędzynarodowych–przypom.M.K.
31J.Wiśniewski,K.Żodź-Kuźnia,Mocarstwawspółczesnegoświata.Problemprzywództwa
światowego,„SeriaNaukiPolityczne”,2008,nr22,WydawnictwoUniwersytetuAdamaMic-
kiewiczawPoznaniu,Poznań2008,s.41.
32A.Colas,Imperium,WydawnictwoSic!,Warszawa2007,s.212.
