Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
17
na.WkulturzeZachoduodczasówantykudostrzeganojejznaczenie
wzakresiepobudzanianamiętnościiwywoływaniaemocjonalnego
rezonansuwsłuchaczutekstuipowiązanegoznimdźwięku5.Stąd
narodzinyretorykimuzycznej,rozwiniętejwrefleksjiteoretycznej
wbarokuprzedewszystkimwkrajachniemieckojęzycznych.Reto-
rykarozumianajesttujakosposóborganizacjikompozycjimuzycz-
nejnawzórmowyretorycznej,wpraktycezaśwystępowałanajczęś-
ciejpodpostaciąnaukiofigurachstylistycznych,przenoszonychna
gruntmuzykijakonarzędziamuzycznejelocutionis.Alenietylko,
boprzecieżpojęcieretoryki-wrozumieniustyluperswazyjnego
komunikowaniatreści,występującegowpołączeniuzokreślonymi
środkamiformalnymi,uzgodnionymitradycją-jestadaptowane
przezbadaczymuzykizachodniejodśredniowieczaażdowspół-
czesności6.
5
Wokółtegozagadnienianarosłatakogromnaliteratura,żeniemawiększego
sensuprzywoływaniatutajposzczególnychtytułów,zwłaszczażewieleznich
pojawisięwtejpracy.Jeślichodziopodstawowąliteraturęprzedmiotudoty-
czącązwiązkówdawnejmelopoezjizkwestiamiafektywności,zob.M.Lisecka,
Funkcjonalnośćzwiązków:melopoezjawświetleteoriiafektów,w:eadem,Staro-
polskamelopoesis.Słowoimuzykawpoezjipolskiej1600-1750wobecrefeksjiteo-
retycznej,Toruń2016,s.218-247.
6
Tu,podobnie,literaturaprzedmiotujestnadzwyczajobszerna.Poprzestanęza-
temnawybranychiwmoimodczuciureprezentatywnychprzykładach.Zob.
naprzykładA.Bailey,TeRhetoricofMusic:ATeoreticalSynthesis,nRocky
MountainCommunicationReview”2006,No.3,s.1-12;D.Bartel,Musicapo-
etica:Musical-RhetoricalFiguresinGermanBaroqueMusic,Lincoln1997;idem,
RhetoricinGermanBaroqueMusic:EthicalGestures,nTeMusicalTimes”2003,
No.1885,s.15-19;K.Braunschweig,RhetoricalTypesofPhraseExpansionin
theMusicofJ.S.Bach,nIntégral”2004-2005,Vol.18-19,s.71-111;G.G.Butler,
FugueandRhetoric,nJournalofMusicTeory”1977,No.1,s.49-109;Haydnand
thePerformanceofRhetoric,eds.T.Beghin,S.M.Goldberg,Chicago2007;T.Ja-
siński,Polskabarokowaretorykamuzyczna,Lublin2006;S.B.Katz,TeEpiste-
micMusicofRhetoric:TowardtheTemporalDimensionofAfectinReaderRe-
sponseandWriting,Carbondale1996;W
.Lisecki,Vademecummuzycznej„ars
oratoria”,nCanor”1993,nr3(6),s.13-26;J.Mianowski,AfektwoperachMozar-
taiRossiniego,Poznań2004;S.Paczkowski,Naukaoafektachwmyślimuzycz-
nejpierwszejpołowyXVIIwieku,Lublin1998;C.V
.Palisca,MusicandRhetoric,
w:idem,MusicandIdeasintheSixteenthandSeventeenthCenturies,Chica-
go2006,s.203-232;M.T.Rimple,HearingBoethiusintheMusicandRheto-
ricofGuillaumedeMachaut,nCarminaPhilosophiae”2010,Vol.19,s.25-48;
