Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
WPROWADZENIE
Wszystkienajważniejszegatunkimuzykiwokalnejiinstrumental-
nej,którewyłoniłysięwpóźnymrenesansieibaroku-takiejak
opera,oratorium,kantata,sonata,koncert-pochodziłyzWłoch.
Muzycywłoscybylichętniezatrudnianiprzezmecenasówwcałym
ówczesnymświeciekultury.Poszczególnewłoskieośrodkiicentra
kulturotwórczespecjalizowałysięwrozwijaniurozmaitychstylów
igatunkówmuzycznych-wWenecjiiNeapoludoskonaliłasię
operaseriaibufa,wModenieiBolonii-muzykainstrumentalna,
wRzymie-religijnamuzykawokalna,zwłaszczaoratorium43.James
Websterprzypominazkolei,żeokres,wktórymbarokwmuzyce
powoliwygasał,aklasycyzmjeszczewpełnisięnieukształtował,to
jestdekadymiędzy1720a1780rokiem,podwzględemestetycznym
ukonstytuowałsięnapodstawietrzechnurtów:tendencjiklasycy-
zujących,stylugalantorazEmpfndsamkeit(styluwzmożonejuczu-
ciowości).Zpozoruwszystkieonewiążąsięzkulturąfrancuskąlub
niemiecką.Jednakprzykładymuzyczne,którepodajeWebster-opera
GluckawnurcieneoklasycznymorazoperyNiccolòPiccinniegodo
librettCarlaGoldoniegownurcieEmpfndsamkeit-sąalbowcało-
ści,albopoczęści(wprzypadkuGlucka)włoskie44.
Muzykawłoskauchodziłazaprzyjemniebrzmiącą,efektowną,
onieskomplikowanejfakturzeibanalnejinstrumentacji,wktó-
rejdominowałyjednolitepodwzględemkolorystykiinstrumenty
smyczkowe.Wprzeciwieństwiedoniejmuzykafrancuska,zktórej
wXVIIwiekuwyłoniłasięoperadworskapodpostaciąwysoceale-
gorycznej,nasyconejscenamibaletowymiiintermediamitragédie
lyrique,stworzonejprzezJean-Baptiste)aLully)ego(notabeneWło-
43Por.natentematnaprzykładF.Aquilina,NaplesduringtheSeventeenthand
EighteenthCenturies,w:idem,BenignoZerafa(1726-1804)andtheNeapolitan
GalantStyle,Woodbridge2016,s.77-102;G.J.Buelow,BaroqueInnovationsin
Italytocirca1640;TeBaroqueinItalyfromcirca1640tocirca1700,w:idem,
AHistoryofBaroqueMusic,Bloomington2004,s.29-56,82-115;L.K.Stein,Te
SpanishandPortugueseHeritage,w:CompaniontoBaroqueMusic,ed.J.A.Sa-
die,LosAngeles1998,s.331;M.Talbot,AnItalianOverview,w:ibidem,s.3-6;
S.Wollenberg,TeAustro-GermanCourts,w:ibidem,s.233-238.
44J.Webster,BetweenEnlightenmentandRomanticisminMusicHistory:“First
VienneseModernism”andtheDelayedNineteenthCentury,n19th-CenturyMu-
sic”2001-2002,No.2-3,s.115.
