Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
35
energiczny”58;nmuzykafrancuskapotrzebujedobrzeoznaczonego
metrumznaczniebardziejniżwłoska,ponieważsamawsobienie
zawierakadencji”59.WhaśleGoûtRousseaustwierdzaironicznie,że
woceniemuzykiwłoskiejifrancuskiejpowinnoobowiązywaćlicze-
niegłosów,skorodoskonalesprawdzasięonowinnychspornych
kwestiach60.Nawiązujetymsamymdoogromnejmiędzynarodowej
popularnościpierwszegozestylów.WewstępiedoDictionnairede
musiquedeklaruje,żechoćpierwszy,patriotycznyodruchskierował
gokumuzycefrancuskiej,zrównąotwartościąstarałsięwszakże
słuchaćmuzykiwłoskiej,którejnuważneibezstronnezrozumienie”
nakazałomuprzedłożyćponadtamtą61.Ale,jaksięprzekonamy,
uważnośćibezstronnośćniebyłymocnymistronamifilozofa,ado
muzykifrancuskiejżywiłongłębokie,osobisteuprzedzenie,podyk-
towanemiędzyinnymisporemzwielkimautorytetemwspółczesnej
teoriimuzyki,Jean-Philippe)emRameau62.
JednakjużnaprzykładFrameryijegowspółpracownicyna
przełomiewiekówXVIIIiXIXpisalizperspektywy,którąmożnaby
określićmianemhistoryzującej.Ichuwaginatematróżnychteatrów
operowychnierodziłysięzatemwogniuwalkiostyle,rozgorza-
łejprzedbliskostuleciem.Odnoszącsiędonich,mówilipoprostu
oróżnychtypachuczuciowościiwrażliwości-zdającsobienaogół
sprawęztego,żepytanienjakaopera?”pociągazasobąpytanienjaki
rodzajuczucia?”
.Oweróżnemodeleteatruoperowego(problemnie
wyczerpujesiębowiemwprostejopozycjistylfrancuski-stylwło-
ski),dobrzeznaneówczesnemuodbiorcy,umożliwiałyprecyzyjniej-
szetłumaczenieróżnychsubtelnościuczuciowych,swobodneoscy-
lowaniemiędzynimi.Inietylkouczuciowych-ponieważpisanie
58Style,JJR,s.463.
59Battrelamesure,JJR,s.51.
60Goût,JJR,s.236.
61
J.-J.Rousseau,Préface,w:idem,Dictionnairedemusique,s.ix.
62Zob.natentematnaprzykładL.Damrosch,AWriter)sApprenticeship,w:idem,
Jean-JacquesRousseau:RestlessGenius,NewYork2007,s.198-200;A.Rehding,
Rousseau,Rameau,andEnharmonicFuriesintheFrenchEnlightenment,nJour-
nalofMusicTeory”2005,No.1,s.141-180;Z.Skowron,Muzykawrefeksjies-
tetycznejitwórczościJeana-Jacques)aRousseau,nPrzeglądFilozoficzny-Nowa
Seria”2012,nr4,s.65-72;C.Verba,RameauandRousseauLaunchtheDebate.