Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
39
wionapodstawęrozumieniawszelkichprocesówspołecznychikul-
turowychOświecenia70.
To,cointeresujemnieprzedewszystkimwdyskursie,którybędę
rekonstruować,towszelkiegotypuprzekształceniapojęć,transfor-
macjewobrębieidei,przesunięcia,jakiedokonująsięwsystemie
koncepcjikulturowych71,wokresiemiędzyOświeceniemaroman-
tyzmem.Oznaczato,żeszczególnąwartośćbędąmiałydlamniete
miejscawdyskursie,którewskazująnapewnegorodzajunpęknię-
cia”(nawiązującdopojęciaGastonaBachelarda)iktórenwstrzymują
[ł]nieograniczonąkumulacjęwiedzy,przerywająjejwolnedojrze-
wanie,bywprowadzićwnoweczasy”72.Lyotardnazywatepęk-
nięcianwydarzeniami”stanowiącymiwyłomwzgromadzonymjuż
korpusiewiedzy;podważającymiuznaneprawdy73.Wprzypadku
słownikówmuzycznychtonietylkoodchyleniaodmateriitrak-
tatowej,zwłaszczatejdawnej(wrozumieniu:przedoświeceniowej),
opiniiautorytetów,aleteżwszelkiemiejscawewnętrznejniezgodno-
ścidyskursu,ścieraniasięmyślialbośladyindywidualnychdoświad-
czeńiwrażeńautorów.Dyskurssłownikowyrozpiętyjestbowiem
międzytym,conależącedowiedzyogólnej,zbiorowej,uniwersalnej,
atym,cojednostkowe,pozostającewsferzeprywatnegodoświad-
czenia,anegdotyczne-idlatego,byćmoże,łatwiejprzemawiające
doumysłuiwyobraźniodbiorcy-dyletanta.
Słownikmuzycznytraktujęzatemniejakowiarygodneźródło
wiedzyhistorycznomuzycznej,aleraczejjakoświadectwopowszech-
negosposobumyśleniaomuzyce,antropologicznydokument,głos
wdyskursie,którysięnprzetwarzaodwewnątrziopracowuje:or-
ganizujego,rozcina,dzieli,porządkuje,wyodrębniapoziomy,usta-
nawiaserie,odróżniato,cowalentne,odtego,cowalentneniejest,
70Por.J.Riskin,Introduction,w:eadem,ScienceintheAgeofSensibility:TeSen-
timentalEmpiricistsoftheFrenchEnlightenment,Chicago2002,s.1-16.
71
Por.M.Foucault,Archeologiawiedzy,przeł.A.Siemek,oprac.J.Topolski,War-
szawa1977,s.28.
72Ibidem.
73J.-F
.Lyotard,TeBiasoftheFigural,w:idem,Discourse,Figure,transl.A.Hu-
dek,M.Lydon,Minneapolis2011,s.18.