Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
WPROWADZENIE
wykrywaskładniki,określajednostki,opisujestosunki”74.Zgodnie
zzasadąto,conapisanowźródłachsłownikowychofenomenie
operyiafektywnościopery,dajesiępodzielićiuporządkowaćjako
trzyproblemybadawcze:popierwsze,operarozumianajakoinsty-
tucjaspołeczna,podrugie,operajakoteatrimiejsceekspresjigestu,
oraz-potrzecie-operajakodziełomuzyczne,zewszystkimiwła-
ściwymimuelementami.Dotychtrzechpoziomówdyskursuod-
nosząsiętrzygłównerozdziałymojejksiążki.Każdyznichjednak,
zewzględunazróżnicowanieprzedmiotu,wymagałzastosowania
innegotypuanalizy.
Operzejakoinstytucji,azarazemprzestrzeni,wktórejsymbo-
licznieujawniasięhistorianapięćspołecznychirelacjiwładzy,będę
sięprzyglądaćwnawiązaniudorozważańHerbertaLindenbergera
iPierre)aBourdieu,aleteżwodniesieniudoproblemurelacjiinsty-
tucjispołecznychiwładzywujęciuFoucaulta75.JakzauważaAdor-
no,światburżuazjirzadkopokładałgłębokąufnośćwsztuce76.Potę-
gaoperyjakoinstytucjizpewnościąjednakdoniegoprzemawiała.
Kwestięoperypojmowanejwkategoriachgryscenicznejiaktor-
stwateatralnegobędęzkoleirozważać,opierającsięnaklasycznym
porównawczymczytaniuźródełwspółczesnych,szczególnietrak-
tatównatematfizjonomii,studiównadgestemaktorskimigłosem
operowym,atakżewspomnieńopostaciachwybitnychaktorów
wzmiankowanychwhasłachsłownikowych.Odniosęsięrównież
zapomocąkoncepcjizapożyczonychzmyśliJacques)aLacanaiJoan
Rivière77dofrapującegoproblemufenomenukastrata,którytofeno-
menstanowiłostojęprzemysłuoperowegowkulturzewłoskiejbaro-
ku.Jednakwwiekuświatełjegoestetycznaocenauległaradykalnej
przemianie.
74M.Foucault,Archeologiawiedzy,s.30.
75
Por.V
.Kotnik,TeAdaptabilityofOpera:WhenDiferentSocialAgentsCome
toCommonGround,nInternationalReviewoftheAestheticsandSociologyof
Music”2013,Vol.44,No.2,s.304-312.
76M.Horkheimer,T.W
.Adorno,Pojęcieoświecenia,w:eidem,Dialektykaoświe-
cenia,s.35.
77Por.J.Butler,Lacan,Rivièreistrategiemaskarady,w:eadem,Uwikłaniwpłeć,
przeł.K.Krasuska,Warszawa2008,s.113-118.