Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cielapetroburżuazji,skontrastowanejzobrazembosonogichwiejskichdzieci,
spotkanychprzezreporterawmroźnydzień.Nieznajdąopisuzwyczajów
urzędującegowpiżamieMosaddeqa(wprasiejakoFotografia(5)),obrazupo-
nuregogenerałaRazmary,zwanegoRzeźnikiem(Wprzerwie(1)-zob.Aneks,
s.232),aniomówieniazdjęciadokumentującegopionierskieczasywydobywa-
niaropywIranie(Fotografia(6)),poznająjednakfragment,którydoksiążki
trafijakopodrozdziałonafcie:Znotatek(2)16.
Recepcja
Szachinszacharaczejnieodbieranojakohistoriiupadkudalekiegoimperium.
PodobniejakksiążkęoEtiopii,takżerelacjęorewolucjiwIranienajpierw
odczytywanowoptycebieżącychwydarzeńwPolsce,apotemjakopara-
bolęwładzyautorytarnejorazuniwersalnyprzekazotyraniiiinności.Pi-
sano,żerzeczoHajleSyllasjembyławszakżebardziejefektownaliteracko,
lepiejwygładzonaniżniecosurowySzachinszach.Woszczędnejstylistyce
tejksiążkiudałosięjednakniektórymkrytykomdostrzecinspiracjęprozą
latynoamerykańskąielementyfilmowejnarracji17.Recenzencipodkreślali
równieżwyraźnyautobiograficznyrysSzachinszacha,uznawanegozakul-
minacjęreporterskichdoświadczeńautora.Publikacjaszybkotrafiłanarynki
zagraniczne:rokprzedpolskąpremierąukazałsięprzekładczeski(oczywiście
opublikowanybezMartwegopłomienia,którypowstałdopierow1981roku).
Wyjaśnieniepierwszeństwaczeskiegodrukuprzedpolskimjestprozaiczne.
Byłoonoprzygotowywanenabieżącoiukazywałosięwtygodniku„Svĕta
Práce”zdwutygodniowymopóźnieniemwstosunkudopublikacjiw„Kultu-
rze”.KolejneodcinkireportażuskładanowwydawnictwiePanorama,które
wkrótcemiałowydaćcałość,równoleglezichpublikacjąwprasie.Kiedywięc
KapuścińskiwstrzymałpracęnadKatharsis,tłumaczDuszanProvazníkzna-
lazłsięwnieladakłopocie.Ostateczniepodjętodecyzję,żeSzachinszachbędzie
wydanywtakimkształcie,wjakimzostałopublikowanywtygodniku„Svĕta
Práce”.W1982rokuRyszardKapuścińskiofiarowałswemuprzyjacielowi-
czeskiemutłumaczowi-pełnąksiążkowąwersjęSzachinszachaznastępującą
dedykacją:„DrogiDuszanie!PrzesyłamCimojąnowąksiążkę,którejzresztą-
15|Recepcja
