Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PIERWSZEWYDANIEŚWIATOWEukazałosięwPradzedziękiTobie!Dzię-
kujęCinajmocniej[…]Rysiek”18.
TrzylatapopolskiejpremierzeSzachinszachaukazałsięnaZachodzieprze-
kładangielski,arokpóźniej-węgierski.W1986opublikowanowydaniaholen-
derskie,francuskie,niemieckieiszwedzkie,aw1987roku-serbsko-chorwackie
ihiszpańskie.WkolejnymrokuSzachinszachzostałwydanywNorwegii,dwa
latapóźniej-wTurcji,apotrzech-wBułgarii.Rok1997przyniósłprzekład
książkiKapuścińskiegonajęzykurdu,aw1999wTeheranieukazałasięper-
skatranslacja.W2001rokuopublikowanowersjęwłoską,w2009-gruzińską
irumuńską,rokpóźniejkolejnewydaniefrancuskie(tymrazemzjęzykapol-
skiego),w2012-portugalskie,dwalataponim-tłumaczenianajęzykihindi
iukraiński,potemukazałysięjeszczemiędzyinnymiprzekładySzachinszacha
nasłowackiiazerbejdżańskioraznowetłumaczenieperskie.
OczywiściedlarecepcjidziełKapuścińskiegopozagranicamiPolskinaj-
większeznaczeniemaedycjaangielska,któraniestetynierazbywałapodsta-
doprzygotowywaniakolejnychzagranicznychwydań(naprzykładfran-
cuskiegoiszwedzkiegoz1986rokuorazperskiegoz1999).To„niestety”ma
wtymprzypadkudwapowody-chodzio,popierwsze,niepoważnąpraktykę
wydawniczą,byprzygotowywaćtranslacjezwersjiinnychniżpierwotna,apo
drugie,okształttekstu,anglojęzycznywariantksiążkijestbowiemznacznie
zmieniony19.WtłumaczeniuSzachinszachanaangielskiusuniętopolskie
kontekstyhistoryczne,stanowiąceparaleledosytuacjiirańskich(jakcharak-
terystykapolskichkrólów,okolicznościważnychbitew,rolawojska),wszystkie
mottaorazwielefragmentówmówiącychoudzialesłużbamerykańskich
wspiskachizamachachprowadzącychdousadowienianatronieirańskim
prozachodniejwładzy.Szachinszachpozbawionytychkilkufragmentówjest
książką,wktórejamerykańskawspółpracazniewątpliwymsatrapąwydaje
sięmniejkłopotliwa,awinaiodpowiedzialnośćAmerykanówzastanrzeczy
wIraniewczasierządówszachaiwcześniejjestpomniejszona.Ztekstuznik-
nęłypassusy:oamerykańskichprezydentachprzymykającychokonametody
sprawowaniawładzyprzezPahlawichisprzyjającychkontraktomhandlo-
wymprzynoszącymkorzyścitylkoamerykańskimieuropejskimfirmom,
aszkodliwymdlaIranu;ookrucieństwachSAWAK-u,którenieprzeszkadzały
16|Wprowadzenie