Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
WKRĘGUROZWAŻAŃMETAESTETYCZNYCH
wbardzoobszernymwstępiezatytułowanymCzyzmierzchestetyki?do
dwutomowejantologiipt.Zmierzchestetykiñrzekomyczyautentyczny?
(Warszawa1987).KonkluzjeMorawskiegosąjednakwobutychprzypad-
kachróżne.Wpierwszejznichbronionsensownościestetyki,wdrugiej
zaśrezygnujezobronyiuzasadniatezęozmierzchuestetyki.Trzecimauto-
rem,któryuporządkowałobiekcjewobecestetykiiwystąpiłwjejobronie,
jestprofesoruniwersytetuwLundGˆranHermeren,którykwestiitej
poświęciłostatnirozdział(TheEndofAesthetics,s.224-260)swojej
książkiAspectsofAesthetics(Lund1983).
Znacznaczęśćwątpliwościizarzutówzgłaszanychwobecestetyki
powtarzasię.Sąjednakinowe,związanezrozwojemkulturywspółczes-
nej,wszczególnościzaśztwórczościąawangardyartystycznej,rozwojem
masowychśrodkówprzekazuikulturypopularnejwogóleorazrozwojem
dotychczasowychipowstawaniemnowychdyscyplinnaukowychiorien-
tacjibadawczych.
Zarzutywysuwanewobecwspółczesnejestetykimożnasprowadzić
dodwóchzasadniczychpunktów.
Najwięcejzastrzeżeńwdalszymciągudotyczystatusubadawczego
estetyki.Jestto,zdaniemkrytyków,dyscyplinapoznawczojałowa,anach-
roniczna,nieadekwatnawobecswojegoprzedmiotubadań.Jejpoznawcze
walorysąznikome,metodybadawczeprzestarzałe,założeniametodolo-
gicznebłędne.Wrezultacie,jeślinawetkiedyśmogłamiećjakiśsens,to
wobeczjawisknajnowszejawangardyartystycznejlubważnychprzeja-
wówkulturymasowejjestbezradna.Wrezultaciebądźstarasięjeignoro-
wać,cojądyskwalifikuje,bądźnieumieichaniopisać,anizinterpreto-
wać,anitrafnieocenićprzypomocywłaściwegojejwarsztatu
itradycyjnych,wpraktycezupełnienieprzydatnychkategorii.Wrezulta-
cieiwtymprzypadkupoznawczeaspiracjeestetykikończąsięfiaskiem
ikompromitacją.
KrytykętegotypumożnaznaleźćwartykułachTimothyBinkleya,
książceMichaelaKirbyTheArtofTime.EssaysontheAvant-Garde(1969)
iostatnichpracachStefanaMorawskiego.Kirbyuważa,żenależyodrzu-
cićtradycyjnąestetykęfilozoficznąnarzeczestetykihistorycznejlubsytu-
acyjnej.Binkleytwierdzi,żeestetykamogłabysięutrzymać,gdybyogra-
niczyłasiędorefleksjidotyczącejzjawiskestetycznychizrezygnowała
ztworzeniateoriisztuki,bozakładającestetycznąnaturęsztukijestbez-
